نخ دندان برای دندان‌های ارتودنسی شده به همراه آموزش نحوه کشیدن نخ

کشیدن نخ دندان گامی اساسی در حفظ سلامتی دندان‌ها است، اما وقتی که از بریس ارتودنسی استفاده می‌کنید اهمیت آن بیشتر هم می‌شود. کشیدن نخ دندان از طریق برداشتن مانده غذاها از دهان که باعث افزایش رشد باکتری‌ها می‌شوند، باعث سالم نگه داشتن دندان و لثه‌ها می‌شود. این باقی مانده غذاها معمولا تنها با مسواک زدن پاک نمی‌شوند. وقتی از بریس استفاده می‌کنید، در دهانتان فضاهای بیشتری برای تجمع باقی مانده غذا ایجاد می‌شود.

از آنجا که لازم است بریس‌هایتان را به مدت طولانی استفاده کنید، اگر به صورت مرتب مسواک نزنید و نخ دندان نکشید، باکتری‌ها زمان کافی برای رشد در دهان‌تان را خواهند داشت. این مساله باعث می‌شود هنگام برداشتن بریس‌، کاهش زیادی در سلامت دندان‌هایتان مشاهده شود. مشکلات ناشی از ضعف در بهداشت دهان به هنگام استفاده از بریس‌، در اشکال مختلفی ممکن است ظاهر شوند. برای نمونه، اگر چیزی بین براکت‌ها و دندان‌هایتان گیر کرده باشد، وقتی که بریس‌ها برداشته می‌شوند لکه‌هایی در این ناحیه‌ها باقی خواهد ماند. علاوه بر این لکه‌ها، غفلت از کشیدن نخ دندان در اطراف بریس‌ها می‌تواند باعث پوسیدگی دندان، بوی بد دهان، و بیماری‌های لثه نیز شود.

نحوه انتخاب نخ دندان، قبل و بعد از گذاشتن بریس؟

اگر نخ دندان نکشید، احتمال دارد به لثه‌هایتان آسیب برسد. این مساله نخ دندان را به بخشی ضروری از مراقبت‌های دندانی تبدیل می‌کند. اما با گزینه‌های زیاد موجود، ممکن است انتخاب نخ دندان مناسب کمی مشکل باشد. به هر حال، متخصصین ارتودنسی معتقعد‌اند تا زمانی که در روز یک بار نخ دندان بکشید، نوع نخ دندانی که انتخاب می‌کنید اهمیت چندانی ندارد.

اگر فاصله بین دندان‌هایتان زیاد است، از نخ دندان ضخیم‌تر استفاده کنید

اگر فاصله بین دندان‌هایتان زیاد است، از نخ دندان ضخیم استفاده کنید. برای نمونه می‌توانید از نخ دندان نواری یا سوپر فلاس استفاده کنید. انتخاب نخ دندان ضخیم‌تر این اطمینان را ایجاد می‌کند که تمامی سطح دندان‌تان را نخ کشیده‌اید و فرایند کشیدن نخ دندان هم راحت‌تر می‌شود.

• اگر نخ دندان معمولی به راحتی بین دندان سر بخورد و اطراف نخ، فضای اضافه‌ای مشاهده کنید. متوجه وجود فاصله بین دندان‌هایتان خواهید شد.
• دلیلی احتمالی برای وجود فاصله بین دندانی این است که دندانی را کشیده‌ باشید و یا جرم دندانی زیادی داشته‌اید که دندانپزشک هنگام جرم‌گیری آن را پاکسازی کرده است. و یا اینکه به صورت طبیعی فاصله بین دندان‌هایتان زیاد است. همچنین هنگام استفاده از بریج هم ممکن است نیاز به وجود این فواصل داشته باشید.

برای فواصل کمتر از نخ دندان باریک‌تر استفاده کنید

اگر دندان‌هایتان با تراکم بیشتری در کنار هم قرار گرفته‌اند، به نخ دندان باریک‌تری نیاز دارید. یعنی نباید از نخ دندان‌های نواری یا سوپر فلاس استفاده کنید. این نخ دندان‌ها برای دندان‌های شما زیادی ضخیم هستند.

نخ دندان با روکش موم دار یا بدون موم

بسته به انتخاب خودتان می‌توانید از هر دو نوع این نخ‌ها استفاده کنید، البته اگر دندان‌هایتان به صورت فشرده در کنار هم قرار گرفته است نوع موم‌‌دار کار نخ کشیدن دندان‌ها را برایتان راحت‌تر می‌کند، در چنین وضعیتی می‌توانید نخ دندان موم‌دار را انتخاب کنید. تا زمانی که نخ دندان بکشید، نوع نخی که انتخاب می‌کنید در چگونگی کشیدن نخ دندان تفاوتی ایجاد نمی‌کند. یکی از مزایای نخ بدون موم این است که در کشیده شدن به دندان تمیز صدای جیر جیری ایجاد می‌کند که باعث می‌شود بدانید چه وقتی دندان‌تان تمیز شده است.

• در صورت داشتن بریس‌های ارتودنسی، لازم است از نخ دندان موم‌دار استفاده کنید، چون نخ‌های بدون موم بین دندان‌ها بیشتر در هم تنیده می‌شوند.

نخ دندان طعم دار یا بدون طعم

طعم دار بودن نخ دندانی که استفاده می‌کنید به خود شما بستگی دارد. طعم‌‌دار بودن نخ دندان روی کارایی آن تاثیری ندارد، و باعث افزایش قند خون یا کالری هم نمی‌شود. طعم‌‌دار بودن نخ دندان، می‌تواند کشیدن نخ دندان را لذت‌بخش‌تر کند که باعث افزایش رغبت شما به استفاده بیشتر از نخ دندان می‌شود.

انتخاب از بین مواد سازنده

نخ دندان‌ها معمولا دو نوع هستند: نخ دندان چند رشته‌ای یا تک رشته‌ای. نخ دندان چند رشته‌ای معمولا از نایلون و نخ دندان تک رشته‌ای از پلاستیک ساخته می‌شوند. باز هم انتخاب از بین‌ آن‌ها به ترجیحات خودتان بستگی دارد.

• نوع نایلونی رایج‌تر هستند و در نخ دندان‌های معمولی بیشتر از نایلون استفاده می‌شود بنابراین ارزان‌تر هم هستند.
• اگر احساس می‌کنید نخ دندان به خوبی با دندان‌‌هایتان سازگار نیست و یا جرم‌هایی روی دندان‌‌هایتان وجود دارد، حتی پس از یک بار استفاده، نخ دندان چند رشته‌ای پاره می‌شود. این می‌‌تواند نشانه خوبی باشد که لازم است به دندانپزشک مراجعه کنید.
• نوع نخ دندان‌های تک رشته‌ای مدت‌هاست چندان تولید نمی‌شوند، بنابراین گران‌تر هستند؛ البته برخی افراد احساس می‌کنند که راحت‌تر بین دندان می‌لغزند. همچنین از نوع نایلونی محکم‌تر است، بنابراین اگر از پاره شدن نخ دندان رنج می‌برید گزینه مناسبی است.

نخ دندان دسته‌‌دار برای دسترسی آسان‌تر به دندان‌ها

برخی افراد در نخ کشیدن دندان‌های پسین مشکل دارند. نخ دندان‌ دسته‌دار از قطعه نخ دندانی بسته شده به دو بازوی پلاستیکی متصل به یک دسته تشکیل شده است. این وسیله کشیدن نخ دندان را راحت‌‌تر می‌کند چون تنها به یک دست برای نگه داشتن آن نیاز دارید.

• کارایی نخ دندان‌های دسته‌دار ممکن است به خوبی نخ‌های معمولی نباشد چون این وسیله در زاویه‌هایی که می‌توانید نخ بکشید محدودیت ایجاد می‌کنند. از طرفی نخ کشیدن را برای دندان‌های پسین راحت‌تر می‌کند؛ جاهایی که با گرفتن دو دستی نخ دندان، دسترسی به آن‌ها مشکل است به ویژه اگر دهانتان کوچک باشد.

برای پاکسازی بیشتر از نخ دندان‌های برقی استفاده کنید

از برخی جهات نخ دندان برقی شبیه به نوع دسته‌دار است، از این لحاظ که دارای قطعه نخی متصل به دو بازوی پلاستیکی هستند، البته نخ دندان برقی دارای مزیت لرزشی هم هست، بنابراین به پاک کردن عمیق‌تر پلاک‌ها و همچنین ماساژ دادن لثه‌ها کمک می‌کند.

مطمئن شوید که دسته آن به اندازه کافی بزرگ باشد که بتواند به دندان‌های پسین دسترسی پیدا کند. همچنین از نمونه‌هایی با قسمت راس کوچک‌تر استفاده کنید چون در این صورت نواحی دور از دسترس راحت‌تر تمیز می‌شوند.

استفاده از واتر فلاسر

اگر کلا با استفاده از نخ دندان مخالف هستید، بهتر است از واتر فلاسرها استفاده کنید. همان طور که از اسمش مشخص است، این وسیله برای تمیز کردن بین دندان‌ها و پاک کردن پلاک‌ها از فشار آب استفاده می‌کند. این وسیله از آب استفاده می‌کند بنابراین دیگر نیازی به نخ کشیدن بین دندان‌ها ندارید.

برای بیمارانی که ایمپلنت دندانی، بریس ارتودنسی بریج یا تاج دندانی دارند، استفاده از واتر فلاسرها بسیار توصیه می‌شود.

استفاده از خلال دندان مخصوص برداشتن پلاک

این خلال دندان‌ها یکی دیگر از روش‌های پاک کردن پلاک‌های دندان هستند. از برخی جهات، این محصول شبیه خلال دندان‌های معمولی است، اما با این تفاوت که برای برداشتن پلاک‌ها طراحی شده‌اند. پس از استفاده از آن در دندان‌هایتان چوب را با قسمت مسطح آن روی لثه‌ها قرار دهید و به آرامی جلو و عقب ببرید. این محصول برای افرادی که فاصله بین دندانی زیادی دارند بسیار عالی عمل می‌کند.

شیوه نخ دندان کشیدن با وجود داشتن بریس

اکنون می‌توانید به کشیدن نخ دندان بپردازید:

• گام اول: قطعه نخ دندان بلندی (حدود ۱۸ سانتی‌متر) را در دست بگیرید، آن‌‌قدر بلند باشد که هنگام نخ کشیدن به راحتی بتوانید آن را دور انگشت‌های اشاره‌تان بپیچید.
• گام دوم: یک سر از نخ را بین سیم و دندان‌هایتان قرار دهید. نخ دندان باید با فاصله بین دندان‌هایتان هم‌راستا باشد. این فاصله‌ها با بافت‌های لثه‌ای منعطف پر شد‌اند. در این مرحله می‌توان از محصولاتی همچون فلاس تریدر یا سوپرفلاس استفاده کرد.
• گام سوم: انتهای نخ را دور انگشتان اشاره‌تان بپیچید تا کنترل بیشتری روی نخ داشته باشید. هرچه روی حرکات‌تان کنترل بیشتری داشته باشید آسیب کمتری به لثه‌هایتان می‌رسانید.
• گام چهارم: از فشاری ثابت اما آرام برای کشیدن نخ بین دندان‌ها استفاده کنید و تمامی باقی مانده غذا یا پلاک‌‌های جمع شده بین دندان‌‌ها را پاکسازی کنید.

نکته: علاوه بر مستقیم نگه داشتن نخ دندان، آن را به شکل C مانندی هم دور هر یک از دندان‌ها قرار دهید. این کار باعث کشیدن نخ روی سمت افقی هر یک از دندان‌ها می‌شود.

• گام پنجم: این روش را تا پاک کردن تمامی دندان‌ها ادامه دهید.

آیا علاوه بر  مسواک و نخ دندان، از دهان شویه نیز بایداستفاده کرد؟

دهان شویه می‌تواند در خانه یا بیرون به ویژه پس از هر وعده غذایی مورد استفاده قرار گیرد. دهان‌شویه به کاهش بوی بد دهان کمک می‌کند و باکتری‌هایی که باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شوند را از بین می‌برد.

• برای هر بار استفاده از حجم مشخصی از دهان شویه از سر بطری آن استفاده کنید.
• دهان‌شویه را در دهان‌تان بریزید اما از خوردن آن خودداری کنید.
• با تمرکز روی هر چهار طرف دهان، دهان‌تان را به طور کامل شست شو دهید.
• در صورت امکان پس از شست شو با دهان شویه از شستن دهان‌تان بلافاصله با آب خودداری کنید. پس از اتمام شست شوی دهان با دهان شویه، هنوز دهان شویه به کشتن باکتری‌ها در دهان ادامه می‌دهد، بنابراین شستن سریع دهان با آب ممکن است در این فرایند اختلال ایجاد کند.

نکات دیگری در رابطه با مراقبت از دندان‌ها

در پایین نکات دیگری در مورد مراقبت‌ از دندان‌ها ذکر شده‌اند:

• از مصرف غذاهای ترد و جویدنی خودداری کنید. مواد غذایی همچون ذرت بوداده، آب‌نبات‌های سخت می‌توانند برای بریس‌هایتان مشکل ایجاد کنند و حتی ممکن است به بریس‌ها آسیب برسانند. غذاهای نرم‌تر همچون میوه‌ها و سبزیجات مصرف کنید تا از حفظ شکل لبخندتان مطمئن بمانید.
• از خوردن آب‌نبات و شیرینی‌جات خودداری کنید. غذاهای شیرین باعث افزایش ترشح‌های اسیدی در دندان می‌شود، می‌تواند به ایجاد بوی بد دهان، کلسیم‌زدایی دندان‌ها، و حتی پوسیدگی دندان هم بیانجامد. آب‌نبات‌های سخت می‌توانند به بریس‌هایتان آسیب برسانند. برای داشتن لبخندی سالم و زیباتر تا جایی که ممکن است از خوردن آب‌نبات و شیرینی‌جات خودداری کنید.
• غذاهای سفت کمتر مصرف کنید. غذاهای سفت و سخت نه تنها منجر به شکستن دندان‌هایتان می‌شوند، بلکه در زیر یا بین بریس‌ها هم انباشته می‌‎شوند. به همین دلیل قطعه قطعه کردن یا خورد کردن غذاهای سخت قبل از جویدن آن‌ها می‌تواند مفید باشد.