پلاک متحرک بعد از ارتودنسی
هنگامی که بریس های فلزی دندان از دهان خارج می شوند، مرحله نگهداری و حفظ نتایج درمان آغاز می گردد. این مرحله حداقل برای ۱۲ ماه ادامه پیدا می کند. نتایج نهایی روش های درمان ارتودنسی بستگی به استفاده مناسب از پلاک های ارتودنسی متحرک دارد و استفاده منظم و مناسب از این پلاک ها می تواند حفظ این نتایج را برای مدت طولانی تر امکان پذیر نماید. بدون انجام این کار، دندان ها پس از درمان از موقعیت اولیه خود حرکت کرده، کشیدن دندان اضافی بی نتیجه مانده و نتایج درمان به تدریج از بین می رود. در واقع رعایت بهداشت دهان و دندان در ارتودنسی و مراقبت های ارتودنسی بعد از انجام آن با بریس های فلزی دندان بسیار اهمیت دارد. اولین مرحله‌ی مهم در انجام درمان ارتودنسی با بریس های فلزی ، مشخص کردن کارهایی است که باید انجام شوند. در بسیاری از موارد دندانها برای باز کردن جای دندان‌های دیگر کشیده می‌شوند. به عبارت ساده‌تر، زمانی که در فک بالا و پایین جای کافی برای همه‌ی دندان‌های رشد کرده وجود نداشته باشد، فضای کافی برای مرتب کردن این دندانها در اختیار نخواهد بود. یک راه‌حل رایج، کشیدن دندان در ارتودنسی برای فراهم کردن فضای مناسب به‌منظور مرتب کردن دندان‌های دیگر می‌باشد. همچنین درصورتی‌که یکی از دندان‌های جلویی در حال تغییر موقعیت به حالت مناسب بوده و فضای کافی نیز در اختیار داشته باشد، باید این فضا به‌گونه‌ای حفظ شود تا دندان دیگری نتواند جای آن را پر کند. هیچ سنی برای شروع درمان ارتودنسی دیر نیست. ارتودنسی فقط مختص کودکان و نوجوانان نیست و هر فردی در هر سنی می‌تواند از مزیت داشتن دندان‌هایی صاف و مرتب و لبخندی زیبا برخوردار شود. از هر پنج بیمار ارتودنسی یک نفر بزرگسال است. اگر دندان‌هایتان نامرتب است یا اختلال بایت دارید و دندانها به خوبی روی هم قرار نمی‌گیرد، از متخصص درباره مناسب بودن درمان ارتودنسی در سن بالا سوال کنید. بسیاری از دلایل ضروری بودن ارتودنسی بزرگسالان و کودکان یکسان است. بسیاری از بزرگسالان در دوران کودکی با مشکلات مربوط به نامرتبی دندانها مواجه بوده‌اند، اما تا رسیدن به این سن نتوانسته‌اند این اختلال‌ها را اصلاح کنند. عده دیگری نیز در دوران کودکی ارتودنسی کرده‌اند، اما لازم است باز هم تحت درمان قرار بگیرند تا از عود کردن مشکل جلوگیری شود و ناراحتی‌هایی اصلاح شود که درمان آنها در سن پایین به دلیل وجود بعضی محدودیت‌ها ممکن نبوده است.
فهرست مطالب
تمامی سوالاتی که ذهن شمارا در زمینه پلاک متحرک مشغول کرده را از دکتر بپرسید!!
چرا و چه مدت باید از پلاک متحرک استفاده شود؟
دندان های انسان بر روی استخوان های فک قرار دارند. هنگامی که فرد از روش های درمان ارتودنسی دندان استفاده می کند، دندان ها با فشار (از طریق بریس ها و سیم ها یا تراز کننده ها) به سمت موقعیت جدید حرکت داده می شوند. به منظور حرکت دادن دندان ها به موقعیت جدید و بستن فاصله بین دندانها ، لازم است استخوان در یک طرف دندان برداشته شده یا نرم شود (به این شرایط در اصلاح وا جذب گفته می شود). به این ترتیب اگر یک دندان از جلوی دهان حرکت داده و به سمت عقب برده شود، استخوان پشت دندان محو شده یا در اصطلاح تخصصی وا جذب می شود. توجه داشته باشید مشکلات دندان را می‌توان در هر سنی درمان کرد، اما بهترین سن برای ارتودنسی، سنین پایین است. به این ترتیب می‌توان مانع از پیشرفت مشکل شده و از وارد شدن آسیب بیشتر به دندان یا لثه‌ها پیشگیری کرد.
هنگامی که دندان در موقعیت جدید قرار گرفت، استخوان جدید اطراف دندان را احاطه کرده و به تثبیت دندان در محل جدید کمک موثر می نماید. این فرآیند تشکیل استخوان جدید در اطراف دندان معمولاً به ۹ تا ۱۲ ماه زمان نیاز دارد.
در طول این دوره، لازم است بیمار از پلاک یا نگه دارنده ارتودنسی متحرک برای تثبیت دندان ها در محل جدید تا زمان تشکیل استخوان جدید در اطراف دندان استفاده نماید. بنابراین، لازم است بیمار به مدت ۱۲ ماه از پلاک های متحرک بطور منظم استفاده کند. با این وجود هنوز ممکن است بعضی افراد نیاز به استفاده از این پلاک ارتودنسی متحرک پس از گذشت ۱۲ ماه از تکمیل دوره درمان خود داشته باشند. این شرایط به بیولوژی دندان بیمار بستگی داشته و علت آن در ادامه توضیح داده خواهد شد.
پس از ۱۲ ماه استفاده مداوم از پلاک ارتودنسی متحرک ، اغلب به بیمار پیشنهاد می شود از این پلاک ها در طول شب برای ۳ تا ۵ مرتبه در هفته برای تمام مدت عمر استفاده کند. علت پیشنهاد انجام این کار به بیمار به خاطر اینست که از معایب ارتودنسی متحرک اینست که با استفاده از آن ها فرآیند انتقال و جابجایی دندان ها به سمت جلو و عقب با افزایش سن متوقف شده یا آهسته می شود. این حرکت به آهستگی اتفاق افتاده و معمولاً در طول ده ها سال در فرد بیمار مشاهده می گردد. به هر حال، با استفاده مداوم و مستمر انواع ارتودنسی متحرک ، امکان جلوگیری یا آهسته کردن این فرآیند وجود دارد.
سوالات دیگر خود در زمینه ارتودنسی را از دکتر بپرسید!!
انواع پلاک های متحرک
پلاک های متحرک هاولی: این نوع پلاک ها متحرک بوده و به دندان ها قفل می شوند. این پلاک ها از ماده پلاستیکی سخت برای پوشاندن سطح داخلی دندان ها و نیز یک سیم در جلوی دندان ها برای نگه داشتن دندان در محل تشکیل شده اند. استفاده از این ارتودنسی متحرک معمولاً برای بیمارانی توصیه می شود که در طول ارتودنسی فک آنها گشاد شده باشد. این نوع پلاک در ارتودنسی متحرک بسیار با دوام است.
پلاک های متحرک وکیوفرم: پلاک های متحرک وکیوفرم یا «نامرئی» پلاک هایی هستند که تمام دندان ها را با یک پلاستیک شفاف می پوشانند. به این علت به این نوع پلاک ها وکیوفرم گفته می شود که در هنگام ساخت آنها از یک سیستم وکیوم برای مکش پلاستیک به قالب دندان ها استفاده می شود. این نوع پلاک ها از بهترین ابزارهای قابل استفاده برای بستن فضای بین دندان ها هستند و برای اهداف زیبایی مناسب می باشند. به خاطر پلاستیک نازک و زیبای بکار رفته در این پلاک ها، سرعت از بین رفتن این پلاک ها در مقایسه با سایر پلاک ها بیشتر است و لازم است بیمار به دفعات بیشتر این پلاک ها را در ارتودنسی متحرک جایگزین نماید. در اصطلاح به این نوع پلاک ها «ارتوتان» گفته می شود.
پلاک های ثابت/ دائمی: پلاک های ثابت یا دائمی از سیم های سفارشی که در پشت دندان های جلو قرار می گیرند، تشکیل می شوند. پلاک های ارتودنسی ثابت دندان با براکت های فلزی در مقایسه با سایر پلاک ها کوچکتر هستند. در این حالت از سیم برای نگه داشتن پلاک بر روی سطح دندان استفاده شده و اتصال آنها به دندان با یک چسب کامپوزیت مخصوص امکان پذیر می شود. به این ترتیب ساختار دندان به هیچ وجه آسیب نمی بیند. قیمت ارتودنسی ثابت نیز مانند دیگر روش‌های ارتودنسی به پیچیدگی مشکل، نوع وسایل مورد استفاده و مدت زمان درمان بستگی دارد.
این نوع پلاک ها برای حفظ موقعیت دندان های پیشین در پایان دوره درمان عالی هستند. در این حالت بیمار می بایست در مسواک زدن با مسواک مخصوص ارتودنسی و کشیدن نخ بین دندان ها دقت زیاد نماید تا به این ترتیب از ایجاد مشکلات بعدی برای دندان ها پیشگیری شود.
نحوه استفاده و مراقبت از پلاک متحرک
در هنگام استفاده از پلاک متحرک ارتودنسی به نکات زیر توجه داشته باشید، انجام مراقبتهای ارتودنسی در کیفیت نتایج نهایی ، تاثیر بسزایی دارد.
• پلاک ارتودنسی را در طول مدت ۲۴ ساعت شبانه روز به غیر از زمان خوردن غذا، مسواک زدن دندان ها با مسواک ارتودنسی، و انجام فعالیت های ورزشی دارای تماس مستقیم استفاده نمایید. در هنگام شنا کردن نیز نباید از پلاک استفاده شود!
• معمولا هزینه و قیمت ارتودنسی متحرک بالا می‌باشد. پس مراقبتهای ارتودنسی لازم حین درمان باید انجام گردد. بنابراین هنگامی که پلاک در دهان قرار ندارد، لازم است آن را در محل مناسب نگهداری کنید. هیچ گاه پلاک را در دستمال یا حوله کاغذی نپیچید یا آن را در جیب خود قرار ندهید. پلاک دندان بسیار شکننده است و قیمت آن در صورت عدم مراقبت از ارتودنسی و آسیب دیدن آن ، به نسبت گران می باشد.
• دیگر مراقبت حین ارتودنسی دور نگه داشتن پلاک دندان را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی است، زیرا کودکان و حیوانات خانگی فکر می کنند پلاک دندان اسباب بازی است. در واقع بسیاری از بیماران با مشکل خراب شدن پلاک دندان توسط سگ ها یا گربه های خانگی خود مواجه می شوند. این حیوانات به بوی پلاک حساس بوده و به طرف آن جذب می شوند. در صورتی که پلاک دچار شکستگی شده، گم شده یا خم گردد، لطفاً با مطب دندان پزشک یا متخصص ارتودنسی خود در طول ساعت های کار تماس گرفته و برای ملاقات با وی وقت بگیرید.
• در هنگام مسواک زدن دندان ها، سعی کنید پلاک های دندان را با مسواک و خمیر دندان شستشو دهید. هیچ گاه از آب گرم یا آب جوش برای تمیز کردن پلاک دندان استفاده نکنید. انجام این کار می تواند باعث وارد شدن آسیب به پلاک شده و قرارگیری مناسب پلاک در دهان شما را تحت تاثیر قرار دهد.
• هفته ای یک بار (یا در زمان های لازم) پلاک دندان را در محلول تمیز کننده غوطه ور نمایید. انجام این کار می تواند باعث پاک شدن جرم و آلودگی از روی پلاک شود. علاوه بر این برای این کار می توان از سرکه سفید نیز استفاده کرد. در واقع سرکه سفید می تواند عملکردی شبیه به محلول های تمیز کننده داشته و ارزان تر نیز باشد. دستور العمل های ارائه شده بر روی جعبه پلاک را به دقت رعایت کرده و از دهان شویه با آب یا محلول شستشوی دهان در این رابطه استفاده نمایید. توجه داشته باشید محلول های تمیز کننده و سرکه مزه مناسبی برای استفاده به عنوان دهان شویه ندارند.
• برای دو یا سه روز اول استفاده از پلاک، احتمالاً بیمار با ترشح بیش از حد بزاق دهان مواجه می شود. هنگامی که دهان وضعیت خود را با شرایط پلاک تطبیق داد، ترشح بزاق به حالت باز خواهد گشت. وضعیت صحبت کردن فرد نیز پس از گذشت دو یا سه روز حالت عادی پیدا خواهد کرد. خواندن مطالب با صدای بلند برای خود می تواند به تسریع فرآیند عادی شدن صحبت کردن شما کمک موثر نماید.
• لطفاً برای خارج کردن و جایگزین کردن پلاک ارتودنسی متحرک کودکان به نکات و راهنمایی های پزشک معالج توجه نمایید. به آنها آموزش دهید که از بازی کردن با پلاک در دهان یا خارج کردن آن از محل خود خودداری نمایید. انجام این کار می تواند به تدریج باعث خراب شدن پلاک یا شکستن آن شود.
• پلاک را در هنگام غذا خوردن از دهان خارج کنید.
• به خاطر داشته باشید قبل از مسواک زدن پلاک را از دهان خارج کنید و قبل از باز گرداندن پلاک به دهان نیز مسواک بزنید.
• در صورتی که با مشکل در صحبت کردن هنگام استفاده از بریس مواجه شدید، فقط سعی کنید با تمرین کردن این مشکل را بر طرف نمایید! به این منظور می توانید با صدای بلند با تلفن صحبت کرده یا برای خود با صدای بلند در هنگام استفاده از پلاک آواز بخوانید!
• مراقب پلاک خود باشید، زیرا پلاک ارتودنسی متحرک به سادگی شکسته می شود. در صورتی که پلاک بطور تصادفی شکسته شد، با پزشک در این رابطه تماس بگیرید.
• در صورتی که تصور می کنید پلاک ارتودنسی شما نیاز به اصلاح دارد، با پزشک ملاقات کرده و هیچ گاه خودتان پلاک را دستکاری نکنید.
• همواره پلاک خود را در هنگام ملاقات با پزشک به همراه داشته باشید.
• در هنگام شنا کردن پلاک ارتودنسی خود را از دهان خارج کنید.
• پلاک ارتودنسی متحرک خود را در آب جوش یا گرم برای تمیز کردن قرار ندهید. انجام این کار می تواند باعث ذوب شدن پلاک شود! علاوه بر این، پلاک خود را از داشبورد گرم اتومبیل دور نگه دارید.
پس از این دوره جهت دریافت درجه Master یک سال دیگر به آموزش خود در این دانشگاه ادامه داد و تحقیقی دیگر با همکاری Dr. Gianelly به ثبت رساند. دکتر فتحیان در سال ۲۰۱۱ پس از ۱۹ سال کار و تحصیل به ایران بازگشت.
سلام خسته نباشيد
يه سئوال داشتم من حدود ۳ سال پیش دندون هامو ارتودنسی کردم تو طول دوره درمان همه چی خوب بود اما بعد بعد اینکه براکت ها رو برداشتن بهم یه پلاک (نوع پلاستیکی)دادن ولی از اونجایی که نکات و مدت زمان لازم برای استفاده ازپلاک و بهم نگفتن تقریبا بعد ۱ سال گذاشتنشون به مرور احساس کردم دندونهام دارن جابه جا میشن و الانم مقداری جابه جایی رو دارم به نظرتون باید چیکار کنم هنوزم اون پلاک ها رو دارم ایا استفاده دوباره از اون پلاک ها میتونه در برگشتن دندون هام به حالت اولیه موثر باشه یا لازمه دوباره ارتودنسی کنم؟؟
سلام وقت بخیر من حدودا دوسال از زمان درمانم میگذرد و نوع ارتدنسیم از نوع فلزی و ثابت بوده است بعداز تمام شدن دوره درمان از پلاکت متحرک استفاده کردم اما با گذشت زمان یکی از دندان های جلو تغییر وضعیت داده اند آیا میتوانم بعد دوسال با استفاده از پلاک متحرکم ک از نوع هاولی بوده اند ب برگشت وضعیت دندانم کمک کنم؟