جراحی و کشیدن دندان عقل نهفته

woman-smiling-600x267

فرایند تکامل انسان، دندان‌های عقل را به عناصر بی‌مصرفی برای بدن تبدیل کرده است، و حدود ۸۵% از این دندا‌ن‌های آسیاب سوم در نهایت باید به دلیل شلوغی دندان‌ها کشیده شوند.‌ دندان عقل نهفته که در درون لثه گیر می‌کنند، می‌توانند باعث برخی مشکلات لثه‌ای و دندانی، از جمله درد دندان ، عفونت یا به‌هم‌ریختگی دندان‌ها شوند.

انسان چند دندان عقل دارد؟


معمولاً انسان چهار دندان عقل دارد: بالایی چپ، بالایی راست، پایینی چپ، پایینی راست.

البته گاهی اوقات به خاطر ساختار ژنتیکی شخص، تعداد دندان‌های عقل از این کمتر است، به طوری که طبق برآوردها، حدود ۲۵% از اشخاص یک یا چند دندان عقل کم دارند.

علائم و نشانه ها


دندان‌های عقل آخرین دندان‌هایی هستند که رشد می‌کنند و عموماً سن رویش آن‌ها بین سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی است. اما، گاهی اوقات این دندان‌ها از پهلو رشد می‌کنند یا تنها بخشی از آن‌ها از لثه بیرون می‌آید و یا کاملاً زیر لثه و استخوان گیر می‌افتند و باعث مشکلات دندانی می شوند. این عارضه می‌تواند هیچ علائمی نداشته یا علائم زیر را داشته باشد:

•   درد دندان عقل
•    تورم، قرمزی، حساسیت یا خونریزی لثه‌ها
•    تورم اطراف لثه‌ها
•    بد بو شدن تنفس
•    احساس یک مزه ناخوشایند در نزدیکی ناحیه درگیر در دهان
•    سردرد یا فک درد
•    تورم گاه‌وبیگاه گره‌های لنفاوی در گردن
•    هر از گاهی هم دهان به راحتی یا به طور کامل باز نمی‌شود

تشخیص


دندانپزشکان برای تشخیص دندان عقل نهفته، در دهان به دنبال هرگونه تورم لثه‌ها یا نشانه‌ای از عفونت از جمله حساسیت، قرمزی و بیرون آمدن چرک و عفونت از لثه می‌گردند. آن‌ها همچنین در مورد علائم و عادات بهداشتی دهان و دندان بیماران از آن‌ها پرس‌وجو می‌کنند. دندانپزشک، تنها با یک عکس رادیولوژی دندان، که آسیب‌دیدگی سایر دندان‌ها یا استخوان فک را نیز نشان می‌دهد، می‌تواند تشخیص خود را تأیید کند و به تصمیم گیری در مورد جراحی دندان عقل بپردازند .

گرفتن عکس‌های رادیولوژی از این جهت ضروری است که آن‌ها می‌توانند جای دقیق دندان‌های عقل را نشان داده و به جراحان کمک کنند که بهترین روش را برای کشیدن دندان عقل انتخاب کنند.

کشیدن دندان‌های عقل


چرا کشیدن دندان عقل نهفته ضروری است ؟ دندان‌های عقل دسته سوم دندان‌های آسیاب هستند که در ته دهان قرار دارند. این دندان‌ها معمولاً بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی می‌رویند و جای دقیق آن‌ها با عکسبرداری رادیولوژی مشخص می‌شود. اکثر افراد به یکی از دلایل زیر این دندان‌ها را می‌کشند:

•    دندان‌ها نهفته باشند. از آنجا که دندان‌های عقل در عقب دهان قرار دارند، گاهی اوقات به طور طبیعی رشد نمی‌کنند. ممکن است آن‌ها در استخوان فک یا لثه گیر کنند که این می‌تواند خیلی دردناک باشد. پس راه ممکن برای تسکین درد دندان و همچنین درمان دندان درد، کشیدن دندان عقل می‌باشد.

•    به صورت زاویه‌دار رشد کنند. در این حالت به دندان‌های دیگر چسبیده و به آن‌ها فشار می‌آورند و جراحی دندان عقل لازم میشود .

•    دهان شخص به اندازه کافی بزرگ نباشد. در این حالت دهان برای یک دسته دندان آسیای اضافی و دندان اضافی جا نخواهد داشت.

•    وجود بیماری‌های لثه یا حفره در دندان‌ها. گاهی اوقات به دلیل عدم دسترسی به دندان‌های عقل نمی‌توان آن‌ها را مسواک زد و نخ کشید.

•    در صورتی که فرد دچار مشکل ازدحام دندان‌ها در دهان باشد،برای انجام ارتودنسی نیاز به کشیدن دندان می باشد. دندان پزشک معمولاً برای کشیدن دندان در ارتودنسی، از دندان‌های عقل شروع کرده و در ادامه دندان‌های آسیابی انتهای دهان را در صورت نیاز می کشد.

در طول عمل جراحی

عمل ۴۵ دقیقه یا کمتر زمان می‌برد.یکی از انواع بی‌حسی یا بیهوشی زیر را دریافت خواهید کرد تا در هنگام برداشته شدن  درد کشیدن دندان را احساس نکنید:

•    موضعی: پزشک با یک تزریق نووکائین در لثه، دهانتان را بی‌حس می‌کند. همچنین ممکن است از طریق تنفس اکسید نیتروس، یا گاز خنده، دریافت کنید تا در طول عمل ریلکس شده یا حتی به خواب بروید. کمی بعد از عمل هوشیاری‌تان را باز خواهید یافت.

•    آرام‌بخشی سطح ۴: پزشک دهانتان را بی‌حس کرده و همچنین از طریق ورید بازویتان داروهایی را به شما تزریق می‌کند که باعث خواب‌آلودگی‌تان می‌شوند. ممکن است در تمام طول عمل به خواب بروید.

•    عمومی: در این حالت، یا از طریق تزریق وریدی دارو دریافت می‌کنید، و یا از طریق یک ماسک گاز تنفس خواهید کرد. در تمام طول عمل به خواب خواهید رفت و ممکن است حدوداً یک ساعت بعد از مراحل کشیدن دندان هم بیدار نشوید.

ممکن است پزشک مجبور شود برای کشیدن دندان عقل نهفته، لثه‌ها یا استخوانتان را ببرد. در این صورت، او زخم‌ها را با بخیه می‌بندد تا زودتر خوب شوند. معمولاً بخیه‌ها ظرف چند روز از بین می‌روند. او همچنین در دهانتان چند تکه گاز قرار می‌دهد تا خون ریخته شده در دهانتان را به خود بکشند.

بعد از عمل

اکثر افراد بعد از عمل کشیدن دندان عقل نهفته درد ناچیزی داشته یا اصلاً دردی ندارند. به احتمال زیاد به مدت حدوداً سه روز دچار تورم و ناراحتی خفیف خواهید شد. چند هفته‌ای طول می‌کشد تا دهانتان به طور کامل خوب شود.

بایدها

•    برای کاهش تورم و مقابله با تغییرات پوست، روی صورتتان کیسه یخ بگذارید.
•    برای درد فکتان از گرمای مرطوب استفاده کنید.
•    برای ورزش دادن فکتان آن را به آرامی باز و بسته کنید.
•    غذاهای نرم مثل پاستا، برنج یا سوپ بخورید.
•    مایعات فراوان بنوشید.
•    از روز دوم شروع به مسواک زدن کنید. روی لخته‌های خون را مسواک نزنید.
•    داروهایی که پزشک برای تسکین درد دندان یا تورم تجویز کرده را مصرف کنید.
•    اگر دچار تب شدید، یا درد یا تورمی دارید که کاهش نمی‌یابد، با پزشکتان تماس بگیرید.

نبایدها

•    برای نوشیدن مایعات از نی استفاده نکنید. مکیدن باعث می‌شوند لخته‌های خون که به التیام دهانتان کمک می‌کنند شل شوند.
•    دهانتان را با شدت آب نکشید. معمولاً پزشک توصیه می‌کند که دهان به آرامی و با آب نمک آب کشیده شود.
•    از خوردن غذاهای سفت، ترد یا چسبناک که می‌توانند زخم‌هایتان را بخراشند خودداری کنید.
•    از استعمال دخانیات خودداری کنید. مصرف دخانیات بهبود زخم‌ها را کُند می‌کند.

خطر نکشیدن دندان‌های عقل نهفته


از آنجا که استخوان‌های افراد کمتر از ۳۰ سال انعطاف‌پذیرتر هستند، کشیدن دندان های عقل در این سنین آسان‌تر است. گاهی اوقات دندان‌های عقل نهفته‌ای که هیچ‌گونه مشکلی برای لثه‌ و دندان‌ها ایجاد نمی‌کنند نیازی به کشیدن دندان عقل ندارند.

نکشیدن دندان‌های نهفته و ترس از جراحی دندان عقل نهفته می‌تواند باعث بروز عوارضی جدی شود، از جمله:

•    ایجاد کیست در اطراف دندان که می‌تواند باعث ایجاد شیاری در استخوان فک شده و دندان‌های مجاور را تخریب کند.
•    عفونت دندان یا لثه.
•    ناراحتی مزمن دهان.
•    به‌هم‌ریختگی دندان‌ها
•    به وجود آمدن پلاک‌های دندانی که بین دندان‌ها و لثه گیر می‌کنند.

هزینه کشیدن دندان


معمولا هزینه کشیدن دندان به چند عامل مختلف از جمله نوع ماده بي‌حسي که براي شما استفاده مي‌شود و سطح کلي هزينه‌ها در محل سکونت شما بستگي دارد.

نویسنده:دکتر مهرداد فتحیان
بورد تخصصی ارتودنسی از دانشگاه بوستون آمریکا
دکتر مهرداد فتحیان متخصص ارتودنسی و درمان ارتوپدیک فک و صورت هستند. ایشان در سال های 1994- ۱۹۹8 در وونکور مشغول به تحصیل در رشته دندانپزشکی بوده‌اند. سپس با کسب رتبه برد دندانپزشکی با نمره ۹۶ درصد و ثبت تحقیق در زمینه ارتودنسی با همکاری .Dr David Kennedy از میان کلیه داوطلبان این رشته، رتبه Match 9 در بین ۲۵۰۰۰ شرکت کننده جهت ورود به دانشگاه‌های آمریکا را کسب نمود. وی در دانشگاه بوستون آمریکا که به جهت سطح علمی یکی از بهترین دانشگاه های دنیا است، زیر نظر اساتیدی از جمله Dr. Bednar, Dr. Blau ,Dr. Drizen , Dr. Walker و Dr. Gianelly (مخترع روش Bidimensional ) موفق به کسب تخصص در زمینه ارتودنسی شد. دکتر فتحیان این دوره را نیز با رتبه اول و معدل ۹۷ درصد طی نمود و موفق به دریافت لوح و جایزه از این دانشگاه شد.
پس از این دوره جهت دریافت درجه Master یک سال دیگر به آموزش خود در این دانشگاه ادامه داد و تحقیقی دیگر با همکاری Dr. Gianelly به ثبت رساند. دکتر فتحیان در سال ۲۰۱۱ پس از ۱۹ سال کار و تحصیل به ایران بازگشت.
نویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Facebookنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Googleنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Instagramنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Linkedinنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Youtube