تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک : مرتب کردن دندان با انواع ارتودنسی
متخصصین ارتودنسی ، کاری بیشتر از ردیف کردن دندانها انجام می‌دهند؛ این متخصصین به اصلاح و تغییرات مشکلاتی در رابطه با رشد اجزای صورت می‌پردازند. برای اهداف مختلفی در درمان ارتودنسی وسایل و تجهیزات مختلف ارتودنسی بکار برده می‌شوند. برخی از این تجهیزات برای حرکت‌ها و تغییرات اولیه‌ی دندان (کاربرد ارتودنسی) بکار می‌روند و برخی دیگر از آن‌ها کاربردی ارتوپدیکی جهت تغییر و اصلاح رشد اجزاء صورت دارند. برخی از این تجهیزات نیز هم کاربرد ارتودنسی و هم کاربرد ارتوپدیکی دارند.
وسایل و تجهیزات ارتودنسی دو نوع هستند: تجهیزاتی که ثابت می باشند یا از دهان خارج نمی‌شوند و دیگری تجهیزاتی که بیمار می‌تواند آن‌ها را از دهانش خارج کند . نوعی از تجهیزاتی را که بیمار می‌تواند از دهان خارج کند، "متحرک" نام دارد. متخصص ارتودنسی می‌تواند بر اساس اهداف و نیازهای درمانی بیمار و میزان همکاری و صلاحیت او در حین درمان (پیروی از دستورالعمل‌های متخصص) یا از وسایل ثابت ارتودنسی یا از وسایل متحرک ارتودنسی استفاده کند. نگه‌داری و تمیز نگه‌داشتن وسایل متحرک ارتودنسی آسان‌تر است، اما می‌توانند گم یا جاگذاشته شوند.وسایل ثابت ارتودنسی باید در تمام مدت استفاده شوند و اغلب برای مشکلاتی به کار برده می‌شوند که به درمانی جدی‌تر یا زمانی مختصرتر نیاز دارند. بیمارانی که در استفاده از ابزارهای متحرک ارتودنسی مشکل دارند می‌توانند درمان ارتودنسی را با وسایل و تجهیزات ثابت انجام دهند.
فهرست مطالب
ارتودنسی چیست؟
درمان ارتودنسی شاخه ای از دندانپزشکی است که به اصلاح ناهنجاری هایی در فرم و قرار گیری دندانها و فکین در سنین رشد و تکامل فرد ، البته در اواخر عمر نیز میپردازد. آگاهی بیماران درباره ی ویژگی ها و زیبایی های چهره و اهمیت داشتن لبخندی زیبا در همه ی مراحل زندگی روز به روز در حال افزایش است. بنابراین بسیاری از افراد از یک متخصص ارتودنسی میخواهند که دندانها و لبخندشان را زیباتر سازد. ایجاد تعادل و توازن بین دندانها و فک نه تنها اهمیتی در ظاهر فرد دارد، بلکه تاثیر مثبتی روی سلامت کل سیستم عصبی ( عضلات مخصوص جویدن، مفاصل فکی-شقیقه ای) نیز خواهد داشت. درمان ارتودنسی همچنین یکی از بهرین راهها برای جلوگیری از انواع پوسیدگی ها در نقاط غیرقابل دسترسی پیش از انجام ارتودنسی است.
در این درمان از وسایل ثابت و متحرک و یک شیوه ای فردی برای هر یک از بیماران استفاده می شود. درمانهای پیشرفته ی ارتودنسی تنها به یک گروه سنی خاصی محدود نمی شود و اغلب به شاخه های تخصصی دیگر نیز مرتبط است: ساخت پروتز، بیماری های لثه، ایمپلنت دندان. این همکاری بین تخصصها، تاثیری مطلوب خواهد داشت زیرا از این طریق درمان دندانپزشک پایه انجام میگیرد و بهترین نتایج در رابطه با زیبایی و عملکردی حاصل می شود.
ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت در تمام مدت روی دندانها قرار دارند و تنها یک ارتودنتیست می‌تواند آن‌ها را بردارد. انواع ارتودنسی ثابت برای بزرگسالان و کودکان در بازار وجود دارد که به توضیح آن همراه با مراحل ارتودنسی دندان می‌پرداریم.
بریس‌های فلزی متعارف
بریس های فلزی متعارف رایج‌ترین نوع بریس بوده و امروزه نسبت به قبل راحت‌تر شده‌اند. بریس های فلزی دندان که از فولاد ضد زنگ مرغوب ساخته می‌شوند، با استفاده از براکتها و سیم‌های قوس‌دار دندان‌هایتان را صاف و مرتب می‌کنند. در طی مراحل ارتودنسی ثابت با بریس‌های فلزی می‌توانید از ارتودنتیست بخواهید که به آن‌ها تکه لاستیک‌های رنگی (کش‌های لاستیکی) اضافه کند تا لبخند بی‌نظیرتر و زیباتری داشته باشید. قیمت ارتودنسی ثابت نکته بسیار مهمی برای تصمیم‌گیری در مورد استفاده از آن است. در مورد ارتودنسی ثابت دندان نیز به مانند هر درمان ارتودنسی دیگر، هزینه بریس‌ها و لوازم ارتودنسی به ویژگی‌ها و شرایط خاص شما از قبیل پیچیدگی وضعیت ناهنجاری دندانها و طول دوره درمان مورد نیاز بستگی دارد. بنابراین برای اطلاع از هزینه ارتودنسی ثابت لازم است که حتماً به پزشک خود مراجعه کنید.
ارتودنسی به روش دایمون(دیمون)
در ارتودنسی دیمون ، بریس ها از همان جنس بریس‌های متعارف ساخته می‌شوند. البته، در بریس‌های دایمون نیازی به استفاده از تکه‌های لاستیک نیست، به همین دلیل تعداد جلسات مراجعه کمتر بوده و دندانها کمتر مورد اصطکاک قرار می‌گیرند. میتوان در این بریس‌ها از براکت‌های ارتودنسی سرامیکی، شفاف یا فلزی متعارف استفاده کرد. بریس‌های دایمون هم‌اندازه بریس های فلزی دندان هستند، اما در این بریس‌ها به جای لاستیک، یک گیره (کلیپ) مخصوص به سیم قوس‌دار کمک می‌کند تا دندانها به وضعیت صحیحشان هدایت شوند. این گیره در ارتودنسی به روش دیمون به کاهش فشار وارده بر دندانها کمک کرده و به تنظیم کمتری نیاز دارد زیرا در اینجا نیاز به جایگذاری و تعویض هیچ لاستیکی نیست. ارتودنسی ثابت به روش دیمون از تیوب محکمی بهره می گیرد که وایرهای ارتودنسی می توانند به خوبی داخل آن حرکت کرده و عمل کنند. تمامی فعالیت وایرهای اولیه دراین سیستم روی سطح بیرونی تیوب و نه کف آن می باشد که کاملا” برعکس نحوه عملکرد براکت های معمولی است. در براکت های سنتی سیم ارتودنسی روی قاعده براکتها برای کنترل دندانها بسته می شود. در حالیکه فعالیت روی سطح بیرونی تیوب ها با نیروهای اندک اجازه می دهد ناردیفی دندانها خیلی سریعتر برطرف شده و همزمان رفع چرخش های دندانی و عمودی کردن دندانهای خوابیده صورت گیرد. این امر در سیستم دیمون نسبت به براکت های معمولی به لحاظ مکانیکی کارآمدتر است.
ارتودنسی همرنگ دندان یا سرامیکی
بریس های شفاف ارتودنسی یا بریس‌های سرامیکی از موادی شفاف ساخته می‌شوند که به این خاطر پس از نصب نسبت به بریس‌های فلزی دندان کمتر به چشم می‌آیند. به همین دلیل، از بریس‌های سرامیکی بیشتر برای نوجوانان بزرگتر و بزرگسالانی استفاده می‌شود که نگران دیده شدن بریس خود هستند. اگر چه بریس های شفاف ارتودنسی سرامیکی کمتر به چشم می‌خورند اما در موقع استفاده از آن‌ها باید بیشتر به سلامت دهان توجه شود، زیرا این بریس‌ها نسبت به نوع فلزی‌شان بزرگتر و شکننده‌تر هستند. به همین دلیل، معمولاً از بریس‌های سرامیکی بیشتر برای دندانهای بالایی استفاده می‌شود.
ارتودنسی زبانی (ارتودنسی لینگوال)
بریس‌های ارتودنسی زبانی پشت دندانها پنهان می‌شوند و بنابراین وقتی لبخند می‌زنید دیده نمی‌شوند. این بریس‌ها، ۱۰۰% منطبق با شکل دندان‌هایتان طراحی شده و قطعات فلزی آن‌ها مطابق با شرایط دندان‌هایتان ساخته می‌شوند. بریس‌های زبانی نوعی ارتودنسی مخفی بوده و گزینه بسیار معقولی برای ورزشکاران، بازیگران، مدل‌ها، نوازندگان سازهای بادی و سایر افراد دارای مشاغلی از این دست می‌باشند. اصطلاح «لینگوال» به معنی زبان است. بریس های ارتودنسی زبانی (که تحت عنوان بریس های نامرئی نیز شناخته می شوند) به سطوح داخل دندان ها که در کنار زبان قرار دارند، متصل می شوند. این نوع بریس ها بطور خاص از خارج و از فاصله نزدیک قابل مشاهده نیستند.
ارتودنسی متحرک
بریس متحرک دندان، که گاهی به آن‌ها ردیف کننده گفته می‌شود، یکی از انواع پلاک ارتودنسی است و هنگامی تجویز می‌شوند که دندانها تنها نیاز به جابجایی افقی دارند و بیمار قصد دارد که از رژیم درمانی (غذایی و تمرینی) دقیقی پیروی کند. از ارتودنسی متحرک دندان در تمام مدت، به جز مواقع خوردن و آشامیدن، یا مسواک زدن و کشیدن نخ دندان استفاده می‌شود. این به این معنی است بیماران باید زحمت چندین بار جاگذاری بریس‌ها در روز را علاوه بر هزینه ارتودنسی به جان بخرند. اگر بریس‌های متحرک، در هر روز کمتر از آنچه نیاز است نصب شوند، زمان درمان با ارتودنسی متحرک طولانی‌تر خواهد شد. انواع مختلفی از بریس‌های متحرک با هزینه ارتودنسی متفاوت در بازار موجود است.
ارتودنسی نامرئی
در وسایل ارتودنسی نامرئی از یک سری ردیف کننده شفاف استفاده می‌شود که مطابق اندازه‌های دندان‌هایتان قالبگیری و ساخته می‌شوند. این ردیف کننده‌های کاملاً نامرئی به تدریج دندان‌هایتان را به وضعیت مطلوب هدایت می‌کنند. در ارتودنسی نامرئی هیچ‌گونه سیم فلزی یا کشی وجود ندارد که دهانتان را اذیت کند و بهتر از همه اینکه اکثر افراد متوجه نخواهند شد که در حال طی مراحل ارتودنسی قرار دارید. وضعیت ردیف کننده‌ها هر چند هفته یکبار تغییر داده می‌شود تا دندان‌هایتان به تدریج جابجا شوند. همچنین، میتوان آن‌ها را برای خوردن، نوشیدن هر چیزی به جز آب، مسواک زدن و نخ کشیدن یا شرکت در یک مراسم به خصوص از دهان خارج کرد. ارتودنسی نامرئی دندان برای اشخاصی که خواهان یک بریس کم جلوه‌تر بوده و مشکلات دندانی کمتری برای اصلاح دارند گزینه بی‌نظیری هستند.
پلاک متحرک
عموماً از پلاک متحرک ارتودنسی زمانی استفاده می‌شود که بیمار دارای یک قوس دندانی V شکل باشد. انواع پلاک ارتودنسی مطابق با قوس دندانهای بیمار ساخته شده و متشکل از یک پلیت اکریلی دارای گیره و فنر و در صورت لزوم، بایت پلن، می‌باشند. این گیره‌ها و فنر‌ها در انواع پلاک ارتودنسی به طور مرتب تنظیم می‌شوند تا قوس دندانها به شکل U در بیاید.
بریس‌های فانکشنال
گاهی اوقات میتوان نحوه رشد فک را تغییر داد، که برای این کار از بریس‌های فانکشنال استفاده می‌شود. این بریس‌ها با استفاده از نیروی عضلات فک کار کرده و می‌توانند به رفع انواع خاصی از مشکلات فک کمک کنند. بریس‌های فانکشنال می‌توانند یک تکه یا دو تکه باشند، اما ما از یک بریس فانکشنال دو تکه به نام بلوک دوقلو استفاده می‌کنیم، زیرا معمولاً بیماران با رغبت بیشتری از آن‌ها استفاده می‌کنند. بریس فانکشنال کمک می‌کند که فک پایین در هنگام بسته شدن در وضعیت بهتری قرار بگیرد. نیروهایی که عضلات تحت کششِ فک بر دندانها اعمال می‌کنند باعث می‌شوند که استخوان‌ها و دندانها در وضعیت مطلوب‌تری رشد کنند.
بریس‌های فانکشنال زمانی بهترین نتیجه را می‌دهند که از آن‌ها در تمام مدت استفاده شده و بیمار نیز در حال رشد باشد. آن‌ها را باید تنها در زمان خوردن، انجام ورزش‌های برخوردی و شنا کردن از دهان بیرون آورد. این نوع بریس، زمانی که برای اولین بار روی دندانها نصب می‌شود باعث دردناک شدن عضلات فک می‌شود زیرا در زمان استفاده از این بریس این عضلات به صورت مداوم تحت کشش قرار دارند. با این حال، حتماً باید بدون وقفه از بریس فانکشنال استفاده کنید و برای دردتان هم می‌توانید از همان مسکن‌های ساده مورد استفاده برای سردرد مصرف کنید. پس از حدود یک هفته، آن‌قدر به این بریس‌ها عادت می‌کنید که نبود آن‌ها در دهانتان احساس عجیبی به شما می‌دهد و همچنین در همین زمان متوجه شروع تغییراتی در وضعیت قرارگیری دندان‌هایتان خواهید شد.
درباره بریس ثابت و متحرک بیشتر بدانید
ارتودنسی متحرک برای کودکان
وسایل یا بریس‌های متحرک ارتودنسی، طیف گسترده‌ای از وسایل را دربر می‌گیرند که همگی یک مشخصه‌ی مشترک دارند، و آن این است که همه‌ی آن‌ها را میتوان در صورت نیاز از دهان خارج کرد. متخصصین ارتودنسی در مراحلی که رشد و تکامل اسکلتی در بیشترین سرعت خود می‌باشد از این وسایل استفاده می‌کنند. برای نتیجه‌گیری از این وسایل، همکاری کودک بسیار ضروری است زیرا آن‌ها اغلب آن را از دهان خارج کرده و دیگر به سراغش نمی‌روند. برای یک روند درمانی مناسب و صحیح لازم است این بریس‌ها را برای ۱۴ تا ۱۶ ساعت در روز استفاده کنند . اگر چنین وسایلی به‌خوبی و در زمان مناسبی به‌کاربرده شوند، میتوان نتایج نهایی از این درمان را انتظار داشت. والدین نیز لازم است اطلاعات کافی دراین‌باره داشته باشند و از اهمیت همکاری کودکشان در روند این درمان آگاه باشند.
پرکاربردترین وسیله یا بریس متحرک ارتودنسی، دستگاه Twin Block است. متخصصین ارتودنسی گاهی از این دستگاه استفاده می‌کنند که باید موقعیت بین فک بالا و فک پایین تنظیم شود، یعنی وقتی که فک پایین خیلی عقب‌تر باشد. کل مدت زمان درمان با این وسیله، حدود یک سال می‌باشد که بعد از آن وسایل و بریس‌های ثابت ارتودنسی کار گذاشته می‌شوند تا دندانهای بدفرم اصلاح و ردیف شوند. در مواردی که دندانهای شیری زودتر از موقع افتاده‌اند، متخصص ارتودنسی اغلب از وسیله‌ای بنام هد گیر استفاده می‌کند. اگر کودک همکاری لازم را داشته باشد، این دستگاه بهترین نتایج را خواهد داشت و نیازی به کشیدن دندانهای دائمی نخواهد بود. در همین حین این کار باعث کاهش مدت زمان درمان می‌شود که اغلب اوقات گام بعدی یا همزمان با درمان با هد گیر می‌باشد.
نحوه ساخت بریس شفاف
بریس نامرئی طی یک پروسه ساده برای هر بیمار ه طور اختصاصی توسط متخصص ارتودنسی ساخته می شود :
پزشک یک طرح درمان مخصوص به خودتان را طراحی می‌کند
ابتدا متخصص ارتودنسی، قالب‌ها و تصاویری را از دندان‌هایتان میگیرد. پزشک طبق موقعیت فعلی دندانها و موقعیت ایدئال آن‌ها بعد از درمان، یک طرح درمان را ایجاد خواهد کرد که در آن حرکت دندان‌هایتان با استفاده از یک سری پلاک‌های نامرئی نقشه‌کشی خواهد شد.
یک سری بریس نامرئی منحصربه‌فرد برای شما ساخته می‌شود
با استفاده از نقشه‌کشی و طراحی کامپیوتری دقیق، یک سری پلاک یا بریس شفاف و متحرک برای شما ساخته می‌شود به طوری که با طرح درمانی‌تان متناسب و منطبق باشد.متخصص ارتودنسی، این بریس‌ها را به شما می‌دهد و دستورالعمل‌های دقیقی را برای مدت زمانی که آن‌ها استفاده می‌کنید در اختیارتان قرار خواهد داد.
از این پلاک‌های متحرک برای هدایت کردن دندان‌هایتان به موقعیتی جدید استفاده کنید
این بریس‌ها را روز و شب و درمان مدت‌زمان سفارش شده استفاده کنید، آن‌ها را تنها در زمان غذا خوردن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهانتان خارج کنید. متخصص ارتودنسی مراجعات منظمی را جهت معاینه و بررسی روند درمان تنظیم خواهد کرد. اگرچه مدت زمان درمان با آن روش متغیر است اما این درمان در افراد بزرگسال معمولاً یک سال طول می‌کشد، درحالی‌که در افراد کوچک‌تر، مدت‌زمان استفاده از این بریس‌ها با مدت زمان استفاده از سیم‌کشی‌های معمولی قابل‌مقایسه است. خیلی قبل از زمانی که انتظارش را داشته باشید، می‌توانید دندانها و لبخند مرتب‌تر، سالم‌تر و مطمئن‌تر خود را در آینه ببینید.
نحوه مراقبت از بریس ثابت و متحرک
برای بیشتر کودکانی که در مرحله رشد هستند، سیم‌کشی‌ها جزئی از زندگی‌شان شده‌اند و البته مزایای استفاده از آن‌ها در زندگی آینده‌شان مشهود خواهد بود. طبق گزارش انجمن متخصصان ارتودنسی امریکا ، سیم‌کشی‌ها و بریس‌های ارتودنسی به اصلاح دندان‌هایی که کج هستند، زیاد به یکدیگر نزدیک‌اند یا خیلی از فاصله‌دارند کمک می‌کنند و همچنین به درمان و ترمیمی مشکل اندربایت (جلو بودن دندانهای پایین) یا اور بایت (جلو بودن دندانهای بال) کمک می‌کنند. مراقبت از بریس‌ها یکی از مهم‌ترین بخش‌های این درمان است: هر چه بیشتر و بهتر از بریس‌ها مراقبت کنیم، این درمان راحت‌تر و مؤثرتر خواهند بود و سریعتر از دهان خارج خواهند شود.
مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در حین استفاده از سیم‌کشی دندان
اگر قبل از گذاشتن سیم‌کشی‌ها و دیگر بریس‌های ارتودنسی، بهداشت دهان و دندان را به بهترین نحو رعایت نکرده‌اید، حال وقت آن رسیده است که این کار را جدی‌تر بگیرید. زمانی که استفاده از بریس‌های ارتودنسی را آغاز می‌کنید، مراقبت و بهداشت دهان و دندان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می‌شود و مراقبت از آن‌ها به معنای وقت گذاشتن برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به‌طور منظم می‌باشد.برای جلوگیری از آسیب دیدن سیم‌ها و براکتها، باید این کارها را به‌آرامی و ملایمت انجام دهید.
از یک مسواک با برس های نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. طبق توصیه‌های KidsHealth ، باید بعد از هر بار غذا خوردن، دندانها را مسواک بزنید زیرا احتمال دارد که ذرات غذا در بین سیم‌کشی‌های دهانتان گیر کنند و موجب انباشته شدن پلاک دندانی شوند.کشیدن نخ دندان بعد از هر بار غذا خوردن باعث می‌شود تا ذراتی را که در بین دندانها یا در سیم‌ها و براکت‌های ارتودنسی‌تان گیرکرده‌اند ، خارج کنید.کشیدن نخ دندان را به‌آرامی انجام دهید.نخ را به‌دقت در بین دندان و سیم‌ها قرار دهید و سپس به‌آرامی به عقب و جلو بکشید. به یاد داشته باشید که فشار آوردن خیلی زیاد در هنگام نخ دندان کشیدن می‌تواند به سیم‌کشی‌ها آسیب برساند.
غذاهایی که نباید بخورید
متخصص ارتودنسی شما، لیستی از غذاهایی را که باید در حین درمان ارتودنسی از آن‌ها پرهیز کنید به شما می‌دهد. بهتر است از خوردن خوراکی‌های چسبنده، جویدنی یا سفت خودداری کنید. خوراکی‌های چسبنده مانند کارامل یا آب‌نبات‌های آدامسی ممکن است در بین سیم‌کشی‌ها گیر کنند. خوراکی‌های شکننده مانند پاپ کورن یا چوب شور سفت میز می‌توانند در بین سیم‌کشی‌های دندان بمانند و باعث شوند که هنگام گاز زدن به چیزی، بریس‌ها بچسبند. علاوه بر خوراکی‌هایی که گفته‌شده، باید در حین استفاده از بریس‌های ارتودنسی، مراقب هر چیزی که دردهانتان می‌گذارید باشید. کسانی که ناخن‌هایشان را می‌جوند ممکن است به‌راحتی به سیم‌کشی‌های دهانشان آسیب برسانند. گاز زدن چیزهای دیگری مانند یخ نیز می‌تواند باعث بروز مشکل شود.
محافظت از سیم‌کشی‌ها
اگر شما یا کودکتان ورزش می‌کنید، یک خبر خوب برایتان داریم : می‌توانید با داشتن سیم‌کشی دندانها، همچنان به ورزش خود ادامه دهید. اما او را وادار کنید تا برای جلوگیری از آسیب به سیم‌کشی‌ها یا دندانها در حین انجام ورزش یا تمرین، از محافظ‌های دهانی استفاده کند. انجمن متخصصان ارتودنسی امریکا توصیه می‌کند که در حین داشتن بریس‌های ارتودنسی، از محافظ دندانی هم در فک بالا و هم در پایین استفاده کنید. برای اینکه محافظ دهانی به‌خوبی در دهانتان بماند، می‌توانید یک محافظ دهانی مخصوص برای خودتان را سفارش بدهید.
مشکلاتی در حین استفاده از سیم‌کشی‌های دندان
حتی اگر به بهترین نحو از بریس‌ها و سیم‌کشی‌هایتان مراقبت کنید، اتفاقاتی می‌افتد که ممکن است موجب شکسته شدن یا قفل شدن سیم‌کشی‌ها شوند.کاری که باید در موقع بروز اتفاق بکنید به نوع مشکل و شدت آسیب‌دیدگی بستگی دارد. به‌طور مثال اگر در حین بازی، ضربه‌ای به دهانتان وارد شود و دندانتان بشکند، فوراً به یک دندانپزشک مراجعه کنید.
همچنین اگر یک براکت یا سیم شل شود، باید فوراً به متخصص ارتودنسی‌تان مراجعه کنید تا آن را ترمیم کند. هنگامی‌که سیم‌ها شکسته می‌شوند، خیلی مراقب باشید تا ناگهان در سیم ندمید یا آن را نبلعید. موم ارتودنسی می‌توانید براکت شل شده را موقتاً در جای خود ثابت نگه دارد یا نوک تیز و بیرون زده‌ی سیم شکسته شده را بپوشاند.اگر یک بند، براکت یا فضا نگه‌دارنده از جای خود خارج شوند، با متخصص خود تماس بگیرید و فوراً جهت مراجعه و ترمیم این مشکل نوبت بگیرید. داشتن سیم‌کشی روی دندان‌هایتان به این معناست که باید توجه بیشتری به دهان و دندان خود داشته باشید، البته نتایجی که در آینده خواهید دید ارزش این دقت و مراقبت‌ها را دارد. حداکثر تلاش خود را بکنید تا زمان بیرون آوردن سیم‌کشی‌ها فرا برسد و لبخند زیبایی شما نمایان شود.
کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.
پس از این دوره جهت دریافت درجه Master یک سال دیگر به آموزش خود در این دانشگاه ادامه داد و تحقیقی دیگر با همکاری Dr. Gianelly به ثبت رساند. دکتر فتحیان در سال ۲۰۱۱ پس از ۱۹ سال کار و تحصیل به ایران بازگشت.
