کاندیدای ارتودنسی: ردیف کردن دندان در بزرگسالی با بریس ممکن است؟

اگر دندان‌های به هم ریخته یا نامرتب  دارید(یک اوربایت یا آندربایت)، روش‌های درمانی مانند استفاده از براکت‌ها و نگهدارنده‌ها به صاف کردن دندان‌ها کمک می‌کنند. تعداد زیادی از دندانپزشکان عمومی در حال حاضر ارتودنسی و درمان‌های پایه مربوط به صاف کردن دندان‌ها را انجام می‌دهند اما متخصصین ارتودنسی در تصحیح بی‌نظمی‌های دندان تخصص دارند.

ارتودنتیست سوالاتی راجع به سلامت فرد خواهد پرسید، یک معاینه بالینی انجام خواهد داد، از چهره و دندان فرد عکس تهیه می‌کند و برای اینکه ببیند آیا فرد کاندید مناسبی برای درمان ارتودنسی است درخواست عکسبرداری اشعه ایکس از دهان و سر می‌دهد و در نهایت بر پایه آنالیز اطلاعات گردآوری شده یک برنامه درمانی متناسب تهیه خواهد شد. در برخی موارد، استفاده از  یک نگهدارنده متحرک تنها چیزی است که ضرورت دارد. در برخی موارد نادر(به ویژه زمانی که یک اوربایت یا آندربایت شدید وجود دارد) ممکن است به جراحی نیاز باشد. اگرچه در بیشتر موارد از براکت استفاده می‌شود.

ارتودنسی برای چه کسانی توصیه می شود؟

 تنها دندانپزشک یا ارتودنتیست تعیین می‌کند که آیا فرد می‌تواند ارتودنسی انجام دهد یا خیر. با استفاده از روش‌های تشخیصی که شامل گرفتن سابقه کامل پزشکی و دندانپزشکی، معاینه بالینی، تهیه‌ مدل‌های پلاستری از دندان‌ها و گرفتن عکس‌ و تصاویر اشعه ایکس ویژه هستند یک دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی تصمیم می‌گیرد که آیا ارتودنسی انجام شود یا خیر و سپس یک برنامه درمانی متناسب با نیاز شخص تهیه خواهد کرد.

چنانچه دچار هر یک از وضعیت‌های زیر هستید یک کاندید برای استفاده از روش درمان ارتودنسی به شمار می‌روید:

• اوربایت: گاهی اوقات دندان خرگوشی نامیده می‌شود-در اوربایت دندان‌های فوقانی جلو  بسیار جلوتر از دندان‌های پایینی قرار گرفته‌اند و حالت بیرون زدگی دارند.
• آندربایت: یک ظاهر بولداگ ایجاد می‌کند و در این وضعیت یا دندان‌های پایینی خیلی به سمت بیرون قرار گرفته‌اند یا دندان‌های جلویی خیلی به سمت عقب قرار دارند.
• کراس‌بایت: زمانی که در قرار دادن دو فک بالایی و پایینی روی هم دندان‌های فوقانی کمی از دندان‌های فک پایینی را نمی‌پوشانند کراس بایت اتفاق می‌افتد.
• اپن‌بایت: فاصله بین سطوح جونده در جلو و/یا کنار دندان‌ها زمانی که دندان‌های پشتی روی هم قرار می‌گیرند اپن بایت نامیده می‌شود.
• انحراف از خط میانی: زمانی که خط مرکزی دندان‌های جلویی فک بالا با خط مرکزی دندان‌های جلویی فک پایین در یک امتداد قرار نگیرند این وضعیت ایجاد می‌شود.
• فضای بین دندان‌ها: زمانی که فواصل بین دندان‌ها در نتیجه کشیدن دندان یا پرنشدن دهان با دندان‌ها پر نشوند این وضعیت ایجاد می‌شود.
• شلوغی دندان‌ها: زمانی که تعداد بسیار زیادی دندان برای جاگرفتن در دهان وجود دارد این وضعیت ایجاد می‌شود.

ارتودنسی در سنین مختلف

 امروزه ارتودنتیست‌ها می‌توانند بیشتر مشکلات دندانی را بدون در نظر گرفتن سن بیمار تصحیح کنند. اما این به این معنا نیست که سن شروع درمان ارتودنسی مهم نیست. در حقیقت سن نقش مهمی را در میزان زمان و هزینه مورد نیاز برای تکمیل دوره درمان ایفا می‌کند.

کودکان

پزشکان معتقدند که بهتر است برخی مشکلات ارتودنسی در سنین پایین‌تر درمان شوند. آنها توصیه می‌کنند که دوره درمان ارتودنسی از سن ۷ سالگی آغاز شود. پزشکان به صورت منظم برای بررسی وضعیت رشد و تکامل بیمار را معاینه می‌کنند و تنها در صورت نیاز مداخله می‌کنند. بسیار اهمیت دارد که به خاطر داشته باشیم که در طی این جلسات:

• پزشک مشکلات کوچک در رشد فک و جوانه‌زدن دندان‌ها را در حالیکه دندان‌های شیری هنوز وجود دارند شناسایی می‌کند.
• در حالیکه دندان کودک صاف به نظر می‌رسد اما با این وجود ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد که تنها پزشک می‌تواند تشخیص دهد.
• درمان زودهنگام از بروز مشکلات جدی در آینده پیشگیری می‌کند.
• درمان زودهنگام از پیچیده‌تر شدن مشکل در آینده جلوگیری می‌کند.
• انجام برخی درمان‌ها زمانی که رشد فک‌ها کامل شده امکانپذیر نیست.
• نظارت بر رشد و تکامل در سنین ابتدایی این امکان را برای ارتودنتیست فراهم می‌کند که رشد فک را هدایت کند، عادات دهانی مضر را اصلاح کند و دندان‌های دائمی را به محل مناسب  مورد نظر هدایت کند.

از آنجا که بیماران در رشد فیزیولوژیک و نیازهای درمانی با هم متفاوتند هدف پزشک این است که متناسب‌ترین درمان را در بهترین زمان ممکن برای هر بیمار فراهم کند.

درمان نوجوانان

نوجوانان بخش اعظم بیماران را در مطب پزشکان تشکیل می‌دهند. پزشکان می‌دانند که نوجوانان نگرانی‌هایی راجع به اینکه با انجام درمان ظاهر آنها چگونه به نظر می‌رسد دارند. آنها روش‌های زیبایی متفاوتی مانند استفاده از  براکت‌های فلزی، براکت‌های شفاف، براکت‌های اینویزالاین و لینگوال یا زبانی (براکت‌هایی که پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند) را پیشنهاد می‌دهند.

درمان بزرگسالان

همه افراد در همه سنین می‌توانند از مزیت‌های درمان ارتودنسی بهره ببرند. تعداد بسیاری از افراد بزرگسال می‌دانند که بهبود سلامت دهان و جذابیت لبخند و ظاهر صورت تغییرات مثبتی را در زندگی شخصی، اجتماعی و حرفه‌ای آنها به وجود می‌آورد. زمانی که هدف در نهایت داشتن یک لبخند زیباست سن نمی‌تواند هیچگونه محدودیتی ایجاد کند.

آیا سن موفقیت ارتودنسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

 مکانیسم مورد استفاده برای حرکت دندان‌ها با استفاده از روش ارتودنسی در همه سنین شبیه هم است. تفاوت اصلی بین درمان‌ در افراد  بزرگسال و کودکان این است که  از آنجا که استخوان‌های افراد بزرگسال دیگر رشد نمی‌کنند برخی درمان‌های اصلاحی در بزرگسالان ممکن است علاوه بر ارتودنسی نیاز به درمان‌های مکمل دیگر هم داشته باشد و همچنین دوره درمانی بیشتر طول بکشد.

آیا هیچ محدودیت سنی برای استفاده از براکت‌ها وجود دارد؟

 خیر. اگرچه دوران کودکی زمان خوبی برای ایجاد تغییر ر فک و دهان است اما هر روز به تعداد افراد بزرگسالی که به دنبال درمان برای اصلاح مشکلاتی چون دندان‌های کج، اختلالات گیجگاهی فکی، ناهنجاری دندانی و غیره هستند افزوده می‌شود. بر اساس برآوردهای انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا از هر ۵ فردی که ارتودنسی انجام داده‌اند یک نفر بیش از ۱۸ سال دارد!

آیا شما به عنوان یک بزرگسال کاندیدای مناسبی برای کارگذاشتن براکت هستید؟

افراد در سنین بیست سال به بالا کاندید خوبی برای انجام ارتودنسی هستند. پزشکان اغلب استفاده از براکت‌های فلزی، سرامیکی و اینویزالاین را توصیه می‌کنند. براکت‌های سرامیکی برای افرادی که از پوشیدن براکت‌های مرسوم احساس خجالت می‌کنند ترجیح داده می‌شود. به علاوه الاینرهای شفاف از لحاظ زیبایی برای بزرگسالانی که به دنبال یک راه‌حل ارتودنسی کارآمد هستند مزایای زیادی دارند.

براکت‌های سرامیکی و سنتی برای بزرگسالان

براکت‌های ارتودنسی که از سرامیک ساخته شده‌اند در رنگ‌هایی که هماهنگی خوبی با دندان‌ها دارند در دسترس هستند. این نوع براکت‌‌ها از بیرون قابل مشاهده نیستند ولی باید حتما به وایرهای فلزی در کام متصل شوند. بریس‌های سرامیکی برای بزرگسالانی که می‌خواهند براکت‌ها تا حد امکان دیده نشوند بسیار مناسب هستند. ولی در استفاده از براکت‌های سرامیکی فرد باید مراقب باشد به دلیل خوردن و نوشیدن براکت‌ها لک نیافتند. برای افرادی با مشکلات ارتودنسی شدیدتر و پیچیده‌تر، معمولا استفاده از براکت‌های فلزی سنتی توصیه می‌شود. استفاده از این روش به شیوه موثر و  کارآمدتری نسبت به سایر روش‌ها مشکل را رفع می‌کند. در این روش فشار بسیار کنترل‌شده‌تری را اعمال می‌شود و مطمئن‌تر و بادوام‌تر از سایر گزینه‌ها است. در هر جلسه معاینه توسط پزشک فرد می‌تواند رنگ الاستیک روی براکت‌ها را انتخاب کند.

الاینرهای شفاف

اینویزالاین گزینه محبوب دیگری برای بیماران بزرگسال است. الاینر یک قطعه شفاف است که بر پایه قالب‌های تهیه شده از ردیف‌های بالایی و پایینی دندان‌ها و  بسیار دقیق ساخته می‌شود. کسانی که این روش را برای رفع مشکل دندانی خود انتخاب می‌کنند باید هر دو هفته یک بار توسط ارتودنتیست معاینه شوند و الاینرهای جدید را دریافت کنند. الاینرهای شفاف باید در هر شرایطی در طول روز و شب به جز موقع خوردن و مسواک زدن دندان پوشیده شوند. برای پیشگیری از ایجاد لکه، ساییدگی، خراش، رشد باکتری و سایر آسیب‌ها الاینر تمیز نگه داشتن الاینر بسیار اهمیت دارد. درست مانند براکت‌های سرامیکی استفاده از الاینرهای شفاف تنها برای بیمارانی کارآمد است که مشکلات خفیف تا متوسطی از بایت دچار مشکل یا دندان‌های بدردیف شده دارند. این الاینرها آنقدر محکم و قوی نیستند تا بتوانند فشار زیاد مورد نیاز برای ردیف کردن دندان‌هایی که شدیدا از محل صحیح خود منحرف شده‌اند را اعمال کنند.

آیا ارتودنسی برای زنان باردار توصیه می شود؟

در شرایط ایده‌آل فرد باید قبل از بارداری یا به محض مطلع شدن از بارداری توسط دندانپزشک خود معاینه شود. در این مرحله تصویربرداری اشعه ایکس خطرناک نیست چراکه دندانپزشک از سپرهای محافظتی ویژه‌ای برای حفاظت از جنین استفاده می‌کند. ارتودنتیست و دندانپزشک خود را در جریان بارداری خود قرار دهید. بهتر است قبل از پوشیدن براکت‌های فلزی، دندان‌های خود را به صورت حرفه‌ای و توسط یک فرد متخصص تمیز کنید. اگر از الاینرهای پلاستیکی شفاف یا همان اینویزالاین استفاده می‌کنید تمیز کردن دندان‌ها قبل از پوشیدن این نوع براکت‌ها مسئله جدی نیست زیرا این الاینرها متحرک هستند.

انجام ارتودنسی برای رفع مشکلات دندان سیگاری ها موثر است؟

سیگار کشیدن برای سلامت شما مضر است. سیگار کشیدن احتمال ابتلا به سرطان و بیماری قلبی را افزایش می‌دهد و روی سلامت دهان نیز تاثیر منفی دارد. سیگار کشیدن باعث تغییر رنگ دندان‌ها و تنفس بدبو می‌شود و در ایجاد بیماری‌های لثه نقش دارد. اما آیا سیگار کشیدن روی درمان ارتودنسی نیز تاثیر منفی دارد؟ سیگار کشیدن قطعا روی درمان ارتودنسی تاثیر منفی می‌گذارد. اگر شما از اینویزالاین استفاده می‌کنید به خاطر داشته باشید که سیگار کشیدن باعث تغییر رنگ الاینرها می‌شود. سیگار کشیدن حتی توانایی حرکت دندان‌ها را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟ سیگار کشیدن بافت‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برای حرکت کردن صحیح دندان‌ها بافت و استخوان‌ها باید سلامت باشند. اگر شما به بهداشت دهان و دندان خود به صورت منظم  رسیدگی نمی‌کنید سیگار کشیدن مشکلات در پیش روی شما را بغرنج‌تر می‌کند. سیگار کشیدن باعث می‌شود روی دندان‌های لکه‌های زردرنگ ایجاد شود و مدت زمان بیشتری برای اثرگذاری براکت‌ها نیاز باشد. به این دلیل که سیگارکشیدن یک علت بیماری‌های لثه است و بیماری‌های لثه باعث ورم، عفونت و درد می‌شوند مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا درمان ارتودنسی موثر واقع شود. اگر سیگار یا پیپ می‌کشید یا از تنباکوهای بدون دود استفاده می‌کنید در واقع خود را در معرض خطر انواعی از مشکلات دهان قرار می‌دهید که موفقیت درمان را کاهش یا به تاخیر می‌اندازند. سیگار کشیدن باعث انقباض عروق خونی لثه‌ها، استخوان‌ها و لیگامنت‌های لثه‎‌ای می‌شود و باعث پیشرفت تحلیل استخوان و بیماری لثه می‌شود.

برای داشتن دهان و  لثه‌هایی سالم مراقبت از سلامت دهان بسیار اهمیت دارد.  در زمان پوشیدن براکت‌ها ، برای پیشگیری از بیماری‌های لثه مسواک زدن، کشیدن نخ دندان، تمیزکردن به صورت منظم و ویزیت شدن منظم توسط دندانپزشک و ارتودنتیست باید انجام شود. در این صورت براکت‌ها موقع  مسواک زدن و کشیدن نخ دندان نیاز به صرف وقت و مراقبت بیشتری دارند و کشیدن سیگار می‌تواند تلاش‌های سرسختانه شما را ناچیز جلوه دهد. برخی افراد تصور می‌کنند استفاده از تنباکوی بدون دود تاثیرات منفی سیگار کشیدن را ندارد و می‌توانند در دوره درمانی خود به جای سیگار از تنباکوی بدون دود استفاده کنند.  تنباکوی بدون دود اثراتی مشابه سیگار کشیدن دارد. تنباکوی بدون دود باعث لک شدن براکت‌های سرامیکی، لیگاچورها و براکت‌های اینویزالاین می‌شود و البته ممکن است در نگین‌های براکت گیر کند که این خود می‌تواند باعث زرد شدن دندان شود. برای اطمینان از داشتن دهانی سالم، بهترین راه ترک مصرف تنباکو از هر نوعی است. با این کار نه تنها سلامت دهان خود را تضمین می‌کنید بلکه چند سال هم به سال‌های عمر خود اضافه می‌کنید.

سوالات رایج

 برخی از سوالات رایج درباره ارتودنسی در کودکان و بزرگسالان عبارت اند از: