ارتودنسی سریع چیست؟مزایا و معایب
ارتودنسی سریع یکی از راهکارهای نوین ارتودنسی است که در مقایسه با سیم کشی دندان معمول قدیمی(ارتودنسی فلزی) دستیابی به اهداف یکسان را در زمان بسیار کمتر ممکن میسازد. ارتودنسی سریع در میان بزرگسالان به محبوبیت زیادی دست یافته است، چرا که به کمک این روش میتوان دندانها را نه طی چندین سال بلکه فقط ظرف چند ماه مرتب نمود.
فهرست مطالب
بهترین متقاضی برای ارتودنسی سریع
ارتودنسی سریع انحراف و کجی دندانها را برطرف میکند. بهترین متقاضیان چنین درمانی، بیمارانی با بایت بزرگ در عقب دهان، نامنظم بودن جزیی دندانهای پیشین و به همفشردگی ملایم دندانها یا مشکل جزیی در فاصله بین دندانها هستند. باز شدن، حرکت عمدهای است که بیماران پس از چسباندن براکتها به دندانها و قرار گرفتن سیمهای انعطافپذیر در دهان تجربه میکنند. دندانهای پیشین رو به جلو و بیرون حرکت میکنند. اگر بایت عقب دهان مناسب باشد و مشکل بههم فشردگی یا فاصله بین دندانها ملایم باشد، میزان باز شدن، حداقل خواهد بود و در واقع تنها برای برخی بیماران مفید خواهد بود.
ارتودنسی سریع در مواردی به ظاهر ساده که در آنها مشکل بایت تشخیص داده نشده باشد، با کمترین موفقیت همراه است، یعنی دندانهای پیشین بالایی همپوشانی کاملی با دندانهای پیشین پایینی نداشته باشد یا این که رو به جلو و بیرون راندن دندانهای پیشین بیمار بیش از حالت کنونی به صلاح نباشد و نتیجه نامطلوبی به دست دهد. چنانچه روش ارتودنسی سریع به دلیل بیش از حد رو به جلو و بیرون آمدن دندانهای پیشین و تشدید مشکل بایت نتیجه مطلوبی را به دست ندهد، بیمار باید مجدد تحت درمان قرار بگیرد. ارتودنسی سریع معمولاً بر دندانهای پیشین متمرکز میشود و این که قوسهای پایینی و بالایی چگونه روی هم میآیند چندان مورد توجه قرار نمیگیرد. بنابراین متخصص ارتودنسی در جلسه مشاوره پس از معاینه دندانها و فک، مناسب بودن بهرهگیری از ارتودنسی سریع را مشخص میکند.
مزایای ارتودنسی سریع
- شاخصترین مزیت از مزایای ارتودنسی سریع کوتاه بودن دوره استفاده از براکتها است که به ویژه برای بزگسالانی مهم است که با توجه به تمایل به پنهان نگاه داشتن براکت میخواهند با صرف کمترین زمان ممکن به نتیجه دلخواه دست یابند.
- دیگر مزیت ارتودنسی سریع امکان استفاده از انواع براکتها، یعنی براکتهای فلزی (پرکاربردترین و سادهترین نوع)، سرامیکی (مشابه نوع فلزی اما سفید رنگ و با وضوح کمتر) و زبانی (براکتهایی که به دلیل قرار گرفتن در پشت دندانها دیده نمیشوند) است.
- دستاورد ارتودنسی سریع تنها به ایجاد لبخندی زیبا محدود نمیشود، این روش برای سلامتی نیز مفید است؛ چون براکتها مشکلات ساختاری به وجود آورنده اختلال اور بایت یا کجی دندانها را اصلاح میکنند، ارتودنسی سریع نیز مانند ارتودنسی متداول قدیمی سلامت کلی دهان و دندان را بهبود میبخشد. مرتب بودن دندانها نقش مؤثری در سلامت لثه و دندان دارد و باعث میشود بیمار بتواند به راحتی بجود، گاز بزند و صحبت کند.
نوع براکت های استفاده شده در ارتودنسی سریع
در ارتودنسی سریع نیز مانند ارتودنسی متداول قدیمی از براکتها استفاده میشود که به دندانها فشار میآورند و با وارد کردن نیرو آنها را به طرف موقعیت صحیح جابهجا میکنند. براکتهای ارتودنسی به سه نوع کلی ارتودنسی سرامیکی، زبانی یا لینوگوآل و فلزی تقسیمبندی میشوند که هر سه قابلیت استفاده در ارتودنسی سریع را دارند:
براکتهای سرامیکی
براکتهای سرامیکی ساخته شده از مواد کامپوزیت بسیار محکم هستند و مقاومت آنها در برابر فشار بالا است. براکتهای سرامیکی چون همرنگ دندان هستند به اندازه براکتهای فلزی جلب توجه نمیکنند. اما نوارهای اتصال دهنده سیمها به براکتهای فلزی در صورت استعمال دخانیات یا نوشیدن قهوه لک میشوند. بااین حال این نوارها را میتوان در زمان مراجعه به مطب جهت تنظیم مجدد براکتها، معمولاً هر یک ماه یک بار، تعویض کرد. بریسهای سرامیکی از بریسهای فلزی گرانتر هستند. در طول مشاوره میتوان تفاوت هزینه ارتودنسی سرامیکی را مورد بحث قرار داد تا بتوانید بهتر تصمیمگیری کنید. برخی از بیماران با قرار دادن بریسهای فلزی بر روی دندانهای پایینی و بریسهای سرامیکی بر روی دندانها بالایی که در هنگام خندیدن یا صحبت کردن قابل مشاهده هستند، در هزینههای خود صرفهجویی میکنند. در صورت داشتن هر گونه سوال دربارهی پرداخت هزینه با ما تماس بگیرید یا با مراجعه به کلینیک از روشهای پرداخت اطلاع پیدا کنید.
بریسهای زبانی
بریسهای زبانی چون پشت دندانها قرار میگیرند و دیده نمیشوند محبوبیت زیادی در بین بیماران بزرگسال دارند به این دلیل که نمیخواهند هیچ یک از اطرافیان از درمان ارتودنسی آنان آگاه شوند. اگرچه براکتهای زبانی را میتوان در ارتودنسی سریع مورد استفاده قرار داد، اما کار گذاشتن آنها دشوارتر است و در مقایسه با براکتهای فلزی و سرامیکی سختتر میتوان به نتیجه بهینه دست یافت. به علاوه بریسهای زبانی گرانتر هستند.
بریسهای فلزی
اگرچه بریسهای فلزی بسیار محکم هستند و حتی در برابر شدیدترین درمانهای ارتودنسی سریع مقاوم هستند، اما این بریسها بیش از دو نوع دیگر آشکار هستند و جلب توجه میکنند. بریسهای فلزی در ابتدا بیش از دو نوع دیگر لثهها را تحریک میکنند، اما در نظر داشته باشید که هزینه آنها نیز کمتر است.
در ارتودنسی سریع نیز مانند ارتودنسی معمول قدیمی باید پس از درآوردن براکتها به منظور جلوگیری از بازگشت دندانها به حالت نامناسب اولیه از نگهدارنده استفاده کرد.
آیا می توان ار روکش های زیبایی دندان بعنوان ارتودنسی سریع استفاده کرد؟
ارتودنسی سریع گونهای از ارتودنسی است که در آن علاوه بر یکی از انواع براکتهای گوناگون موجود، جراحی دهان و دندان کوچکی نیز به منظور کوتاهتر کردن فرایند اصلاح دندانها انجام میشود. این عمل زمان ارتودنسی دندانهای فاصله دار و استفاده از براکت را از ۲ تا ۳ سال به ۳ تا ۸ ماه کاهش میدهد.
جراح متخصص پیش از استفاده از براکت، لثهها و استخوانها را در عمل کوچکی میتراشد و مجدداً شکل میدهد تا دندانها بتوانند در مدت زمان بسیار کمتری جابجا شوند و در موقعیت صحیح مورد نظر قرار بگیرند و عمل صاف کردن دندانها بدرستی انجام شود . ونیر یا روکش کردن دندان شاخهای از دندانپزشکی زیبایی است که در طی آن پوسته یا لایهای همرنگ دندان از جنس سرامیک و یا کامپوزیت و یا لمینت دندان (لمینیت دندان(، به منظور پوششدهی مینای ساییده شدهی دندان، همترازی دندانهای ناهموار و اصلاح فواصل، تغییر رنگ، لب پریدگی و ترک دندانها، بروی سطح بیرونی دندان قرار میگیرد. لامینت دندان سطح جلویی یک یا چند دندان را با پوسته نازکی از مواد شبیه به دندان میپوشانند. ونیرهای دندانی و لمینت دندان که هم به زیبایی و هم به عملکرد دندانها کمک میکنند، علاوه بر حفاظت از سطح آسیبدیده دندانها لبخندتان را اصلاح کرده و دندانهایتان را سفید میکنند. ونیرهای پرسلین راه حلی ساده و چندمنظوره برای انواع ترکها، لبپریدگیها، ساییدگی مینای دندان و سایر آسیبهای دندانی هستند که میتوانند همزمان یک یا چند مشکل دندانها را حل کنند. شما میتوانید یک دندان آسیبدیده را پوشانده یا لبخندتان را کلاً با یک دست ونیر پرسلین اصلاح کنید.
معایب ارتودنسی سریع
- ارتودنسی سریع نیازمند انجام عمل جراحی کوچکی است که معمولاً یک هفته پس از قرار دادن براکتها توسط متخصص لثه (پریودنتیست) انجام میشود.
این عمل جراحی سرپایی تحت بیحسی موضعی به منظور اصلاح و تغییر دادن لثهها و استخوانهای نگه دارنده دندانها در جای خود انجام میشود و حرکت دندانها به موقعیت مطلوب را سریعتر میکند. ناراحتی ناشی از این جراحی معمولاً به اندازه عمل پاکسازی دندان است. بااین حال بیماران معمولاً در ارتودنسی سریع به دلیل حرکت سریعتر دندانها احساس خارش دارند. - حرکت سریعتر دندانها به معنای تنظیم براکتها در وقفههای زمانی کمتر است، در حقیقت در عرض این چند ماه تعداد جلسههای تنظیم براکتها به اندازه یک بازه زمانی دو تا سه ساله است. بنابراین بیمار در مقایسه با روش معمول ارتودنسی باید در فواصل بسیار کمتری به مطب دندانپزشک مراجعه کند.
- یکی از بزرگترین نقطه ضعفهای ارتودنسی سریع اینست که قیمت ارتودنسی سریع بالا است. اکثر شرکتهای بیمه این عمل را تحت پوشش قرار نمیدهند؛ در نظر داشته باشید که ارتودنسی سریع گرانترین نوع ارتودنسی است.
- متأسفانه همه نمیتوانند از مزایا ارتودنسی سریع استفاده کنند. چنانچه دندانها نیازمند اصلاح فراوان باشد، ارتودنسی معمول قدیمی یگانه انتخاب خواهد بود.
مراقب های لازم برای ارتودنسی فوری
در طول درمان
داشتن بریس نباید تغییرات عمده ای در فعالیتهای روزمره شما ایجاد کند. شما هنوز هم میتوانید بیرون ناهار بخورید، بخوانید، یک ساز موسیقی بزنید یا عکس بگیرید. با مراقبت مناسب، میتوانید سلامت دهان و دندان خود را در حالی که در راه خود به سمت داشتن لبخند زیبا تر هستید، ارتقا دهید. اگر بخواهید یک ساز بادی بزنید، شرکتهای مختلف محافظهای دهانی و محافظ لب ساخته اند، اگرچه ممکن است به آنها نیاز نداشته باشید. برای ورزشهای خاص، ایده خوب این است که یک گارد محافظ (محافظ دندان) استفاده کنید. وقتی که برای قرار ملاقات بعدی خود پیش ما میآیید از توصیههای ما بر اساس نیازهای خاص خود پرس و جو کنید.
غذاهایی که باید از آنها اجتناب کرد
سعی کنید از مواد غذایی که مخصوصا سفت هستند، جویدن آنها مشکل است، ترد یا چسبنده هستند، اجتناب کنید. این نوع غذاها میتوانند به براکتها یا لوازم دیگر ارتئدنسی در دهان شما را آسیب برسانند، خم کنند و یا حتی باعث شکستن آنها شوند. نمونه این گونه غذاها که باید اجتناب کرد عبارتند از:
- ذرت بو داده
- چیپس تورتیلا، چیتو
- آب نبات های سخت
- آدامس
- آجیل
- گرانولا بار
- سبزیجات خام
- میوه های کامل مانند سیب، گلابی و غیره
- تاکوی سفت
سعی کنید غذاهای نرم تر را انتخاب کنید و غذاهای خود را قبل از خوردن به قطعات کوچکتر برش دهید تا تلاش نکنید از طریق آنها غذا بخورید. قبل از غذا خوردن میوه هایی مانند سیب یا گلابی، به قطعات کوچکتر تقسیم کنید و از جویدن آدامس و جویدن یخ جلوگیری کنید. پس از خوردن غذا، همیشه بریس های خود را از نظر شل بودن و یا شکستگی چک کنید. اگر هر گونه مشکلی پیدا کنید، با مطب ما تماس بگیرید تا بتوانیم تنظیمات لازم را انجام دهیم.
مسواک زدن
مراقب باشید همه دستورالعمل هایی که در رابطه با مراقبت های دندانی به شما داده شده است را رعایت کنید. اقدامات خاص ممکن است بسته به نوع بریس شما متفاوت باشد. مطمئن باشید بعد از هر وعده غذایی یا میان وعده، به طور کامل دندانهای خود را تمیز کنید. مهم است که دندانها و بریس دندانی خود را تا آنجا که امکان دارد تمیز نگه دارید تا از مشکلات بالقوه جلوگیری شود. همچنین، پس از مسواک ، با آب یا دهانشو دهان خود را بشویید. ایده خوبی است که مسواک سفر را در هنگامی که دور از خانه هستید با خود به همراه داشته باشید. قبل از رفتن به رختخواب در شب مطمئن شوید که به طور کامل و با دقت دندانهای خود را شستشو داده اید. این کار ممکن است کمی زمان اضافی تری طول بکشد، اما یک گام مهم در حفظ بهداشت دهان و دندان شماست تا لبخند بهتر و دندانهای سالم تر داشته باشید.
نخ دندان
استفاده از نخ دندان بخش مهمی از بهداشت دهان و دندان است. در صورت داشتن بریس، ممکن است زمان و تمرین بیشتری لازم باشد اما استفاده از نخ دندان و تمیز کردن زیر سیم های دندانی امری بسیار مهم برای سلامت دهان و دندان میباشد. اطمینان حاصل کنید که پس از هر وعده غذایی و قبل از رفتن به رختخواب، کنارههای دندان ها و خط لثه را با نخ دندان تمیز کنید. پس از اینکه شما به طور صحیح مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را انجام دادید، بریس هایتان باید تمیز و براق باشند به طوری که لبه های بریس در این حالت قابل مشاهده است.
موم دندانی
موم دندانی میتواند در مناطقی که دهان یا لثههای شما در آزار و اذیت است و آنها را تحریک میکند، بسیار کاربردی باشد. این کار میتواند به ویژه در شب هنگام خواب و زمانی که دهان شما خشک تر از حالتی است که در روز بود، مفید است. در طول روز دهان با تولید بزاق بیشتر مرطوب تر از مواقع شب است و استفاده از موم دندانی در این مواقع به حفظ سلامت دندان ها کمک میکند.
الاستیک ها
در طی درمان ارتودنسی پزشک میتواند از الاستیک ها استفاده کند تا بتواند به تنظیمات دندان های شما کمک کند. این ابزار همچنین به عنوان نوارهای لاستیکی نیز شناخته میشوند. الاستیکها ها معمولا به براکتهای موجود در دندان های فوقانی و پایین متصل می شوند و از کشش برای ایجاد تغییر در دندان ها استفاده می کنند. شما همیشه می توانید از الاستیکها طبق دستور پزشک خود استفاده کنید. شما میتوانید الاستیک خود را هنگام خوردن غذا و مسواک زدن بردارید و همیشه باید بعد از خوردن غذا یا مسواک زدن الاستیک قبلی خود را با الاستیک جدید جایگزین کنید. فقط استفاده از الاستیکها گاهی اوقات درمان طولانی مدت را انجام می دهد و همچنین باعث ایجاد حساسیت به وجود دائمی در دهان میشود.
در ابتدا هنگامی که شما از الاستیک برای اولین بار استفاده میکنید، ممکن است حساسیت بیشتری داشته باشید، اما بعد از چند روز استفاده، این حساسیت از بین میرود. داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن باید کمک کننده باشند، اما اگر درد بیش از یک هفته ادامه یابد، لطفا با ما تماس بگیرید. اگر یک الاستیک پاره شده یا بشکند، لطفا هم الاستیک و هم کش تنظیم کننده را تعویض کنید تا اطمینان حاصل شود میزان نیروی وارد شده بر دندانها در هر طرف به یک میزان است. شما باید همیشه با توجه به اینکه احتمال دارد الاستیک ها دچار شکستگی بشوند، الاستیک ذخیره همراه خود داشته باشید. اگر فکر می کنید قبل از قرار ملاقات بعدی شما ممکن است الاستیک موجود خود را تمام کنید، لطفا با مطب ما تماس بگیرید تا الاستیک بیشتر در اختیار شما قرار داده شود، یا با دفتر ما تماس بگیرید تا الاستیک اضافی را به شما ارسال کنیم.
هزینه ارتودنسی سریع
انواع متخلفی از روش های ارتودنسی وجود دارد. هزینه ارتودنسی بسته به نوع ناهنجاری فک و دندان ،روش انتخابی و توع براکت ،تجربه ی متخصص و وسایل بکاربرده شده در ارتودنسی دندان می تواند در هزینه آن تاثیر گذارباشد . از انجایی که طول درمان ارتودنسی سریع نسبت به سایر روش های دیگر کمتر است، هزینه ی این روش بیشتر از سایر روش های ارتودنسی است.