تغذیه در ارتودنسی

تغذیه در ارتودنسی

هر چند بریس های محکم، با ثبات و پیشرفته از ابزارهای ارتودنسی هستند، مراقبت از آنها در طول فرآیند درمان از اهمیت خاص برخوردار است. این شرایط به معنی اینست که خوردن غذا باعث تماس مواد غذایی با براکت ها و سیم های نگهدارنده بریس می شود و در نتیجه می تواند به این ابزارها آسیب وارد کند. معمولاً در هنگام استفاده از بریس لازم است از خوردن تمام غذاهای چسبنده، سفت، یا مواد غذایی که نیازمند جویدن زیاد هستند، خودداری شود. در این شرایط، مصرف غذاهای نرم بهترین پیشنهاد برای افرادی است که از بریس استفاده می کنند، زیرا به این ترتیب می تواند بریس ها را پس از مصرف غذا به سادگی پاک کرد.

 

iconسوالات دیگر خود در زمینه ارتودنسی را از دکتر بپرسید!!

 

اهمیت تغذیه در ارتودنسی


اهمیت تغذیه در ارتودنسی

هنگامی که برای اولین بار از بریس بر روی دندان ها استفاده می شود، بیمار ممکن است احساس کند انتخاب های بسیار محدود در ارتباط با خوردن غذا با بریس برای وی وجود دارد. روزی که بریس در دهان بیمار قرار می گیرد، درباره اهمیت اجتناب از خوردن غذاهای خاص و تغذیه مناسب در ارتودنسی که می تواند باعث وارد شدن آسیب یا شکستن بریس شود، به بیمار تذکر داده می شود. در واقع تغذیه در ارتودنسی از موارد بسیار مهم و قابل توجه است. غذاهای مفید در ارتودنسی شامل مواد غذایی سخت، چسبنده، ترد و زبر است. علاوه بر این با بیمار درباره نیاز به تغییر عادت های غذایی صحبت می شود، زیرا براکت ها نمی تواند در برابر فشار ناشی از جویدن غذاهای نا مناسب مقاومت نمایند. با عدم مصرف غذاهای مفید در ارتودنسی و در هنگام جویدن غذا در هنگام استفاده از بریس، براکت ها ممکن است به سادگی از محل خود بر روی دندان ها جدا شده و شکسته شوند. در صورتی که این شرایط بطور مداوم اتفاق افتد، احتمالاً لازم است بیمار به مدت طولانی تر از زمان اولیه پیش بینی شده از بریس استفاده کند و این شرایط به معنی اینست که بیمار می بایست مدت طولانی تر برای ایجاد طرح لبخند جدید، صاف و زیبای خود صبر نماید.

مراقبت از دندان ها


غذاها و نوشیدنی هایی که می تواند باعث ایجاد پوسیدگی دندان (کرم خوردگی) شوند، می بایست در طول زمان استفاده از بریس مصرف نشوند. علاوه بر این لازم است از غذاهای چسبنده به خاطر افزایش ریسک پوسیدگی و شکستن بریس خودداری گردد. این نوع از مواد غذایی بر روی بریس ها چسبیده و برای یک دوره زمانی طولانی بر روی دندان ها باقی می مانند. در صورت مصرف غذا یا نوشیدنی های دارای سطح شکر بالا، معمولاً به بیمار توصیه می شود، این مواد به همراه وعده های غذا یا فقط یک بار در طول روز مصرف شود. بلافاصله پس از مصرف این مواد غذایی می بایست دندان ها به دقت مسواک زده و از دهان شویه برای از بین بردن تاثیر آنها بر روی دندان ها و بریس ها استفاده شود. بین وعده های غذایی می بایست از مواد غذایی بدون شکر تصفیه شده استفاده شود و در ادامه می بایست دندان ها مسواک زده و از دهان شویه استفاده گردد.

مراقبت از براکت های ارتودنسی


بریس ها با استفاده از مواد مخصوص به دندان ها چسبانده می شوند و به این ترتیب معمولاً در برابر فشار ناشی از خوردن غذا مقاوم هستند. به هر حال، در هنگام خوردن بعضی غذاهای خاص، بریس ها می توانند از محل جدا شده و سیم ها خم یا شکسته شوند.

 

iconتمامی سوالات خود در زمینه تغذیه در دوران ارتودنسی را از دکتر بپرسید!!

 

چه غذاهایی نخوریم؟


چه غذاهایی نخوریم؟

غذاهایی که مصرف آنها در طول درمان ارتودنسی جذاب بوده اما خطرناک است، به شرح زیر می باشند:

  • جویدن یخ می تواند بریس ها را خراب کند
  • غذاهای چسبنده یا شکلات از هر نوع (تافی، کارامل، و سایر موارد مانند آن) می توانند با خم کردن سیم ها و شل کردن بریس ها بر روی دندان به ابزارهای ارتودنسی آسیب وارد کنند.
  • غذاهای سفت یا خشک از هر نوع (قسمت خشک پیتزا، چوب شور، گوشت گاو خشک شده، چیپس، سیب زمینی سرخ کرده، بادام زمینی، هویج خام، آجیل و سایر موارد مانند آن) می تواند به سیم های ارتودنسی آسیب وارد کرده و منجر به شل شدن بریس ها بر روی دندان یا شکستن براکت ها و لوله های متصل به آنها شود.
  • غذاهای حاوی شکر زیاد (کیک، کلوچه، بستنی و سایر موارد مانند آن) می بایست تا حد ممکن در این دوره مصرف نشوند. در صورتی که این غذاها توسط بیمار مصرف شود، لازم است دندان ها بلافاصله مسواک زده شوند. در صورتی که مسواک زدن دندان ها برای بیمار ساده نباشد، بیمار می تواند از دهان شویه و شستشوی دهان با آب پس از مصرف غذاهای شیرین استفاده نماید.

چگونه غذاهایی که دوست داریم را بخوریم؟


چگونه غذاهایی که دوست داریم را بخوریم؟

به خاطر داشته باشید که با وجود ارتودنسی دندان ها، هنوز شما می توانید بعضی غذاها که دوست دارید را با تغییرات خاص در نحوه غذا خوردن مصرف نمایید. برای مثال، بخار پز کردن یا برشته کردن هویج می تواند باعث نرم شدن و ساده تر شدن تحمل آن برای بریس شود. بطور مشابه، بیمار می تواند دانه های ذرت را از ساقه آن جدا کرده یا برای خوردن سیب و گلابی آن را قاچ بزند. سایر نکات قابل استفاده در این حالت شامل آسیاب کردن آجیل در ماست یا غوطه ور کردن کیک های سخت در شیر برای نرم کردن آنها است. در صورتی که لازم است شیرینی و آب نبات های سخت مصرف کنید، لازم است به جای جویدن این مواد غذایی را بمکید.در صورت وجود هر گونه سوال درباره بی خطر بودن مصرف برخی غذاها در طول درمان ارتودنسی، لازم است در این رابطه احتیاط های لازم را به عمل آورید. مطمئناً، شما همواره می توانید با مطب پزشک تماس گرفته و سوالات خود درباره رژیم غذایی و غذاهایی که لازم است از مصرف آنها در طول دوره درمان خودداری شود، اطلاع حاصل کنید. با دنبال کردن دستورات و نکات پزشک و حفاظت از ابزارهای ارتودنسی، بیمار می تواند شرایط عادی جویدن خود را حفظ نماید.

تغذیه در هفته اول پس از ارتودنسی


هنگامی که برای اولین بار از بریس استفاده می شود، بیمار احتمالاً با مقداری ناراحتی و حساسیت در این رابطه مواجه می شود. در این زمان بیمار فقط می تواند غذاهای نرم همچون سوپ را برای چند روز مصرف کند. به هر حال، به تدریج این ناراحتی از بین رفته و بیمار می تواند شرایط عادی غذا خوردن خود را به دست آورد.

تغذیه در ارتودنسی متحرک


ارتودنسی نامرئی و ارتودنسی متحرک یک ابزار ارتودنسی ساخته شده از مواد پلاستیکی شفاف است. در این حالت بیمار معمولاً می تواند لوازم ارتودنسی را در هنگام غذا خوردن یا مصرف نوشیدنی از دهان خارج کند و نیز این ابزارها را مسواک زده و نخ دندان بکشد. پس از این کار، بیمار می تواند همه مواد غذایی دلخواه را مصرف کرده و سپس به دقت دندان های خود را قبل از قرار دادن ارتودنسی متحرک در دهان مسواک بزند. به این ترتیب، حفظ مناسب سلامت دهان در طول دوره صاف کردن دندان ها امکان پذیر خواهد شد.

 آیا در طول درمان ارتودنسی می توان آدامس خورد؟


 آیا در طول درمان ارتودنسی می توان آدامس خورد

اگر شما از بریس استفاده می‌کنید جویدن آدامس اولین موضوعی است که متخصص ارتودنسی در خصوص آن به شما هشدار می‌دهد. اما تحقیقاتی که اخیراً انجام شده است نشان داده که جویدن برخی از انواع آدامس می‌تواند برای بریس و دندان‌های شما سودمند باشد. مهم ترین خطری که در هنگام جویدن آدامس و استفاده از بریس مطرح می‌شود این است که آدامس به براکت و سیم‌های بریس می‌چسبد و باعث خم شدن سیم شده و مطابقت دندان‌ها را بر هم می‌زند. این موضوع در مواردی که فرد جراحی لثه انجام داده است اهمیت بسیار زیادی دارد، من و به مقدار بسیار زیادی قند در آدامس وجود دارد که می‌‌تواند برای بریس خطرناک باشد. امروزه موادی که برای ساخت بریس به کار می‌روند انعطاف بیشتری دارند و در صورتی که آدامس بدون قند باشد ریسک آسیب دیدگی بریس در پی جویی در آن کاهش خواهد یافت. جویدن آدامس بدون قند می‌‌تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. تحقیقات نشان داده است که مواد شیرین کننده مصنوعی که در برخی از انواع مختلفی از آدامس‌ها وجود دارد ریسک تشکیل باکتری‌هایی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند را کاهش می‌دهد. جویدن آدامس می‌تواند تولید طبیعی بزاق را افزایش دهد و باعث از بین رفتن باکتری‌های موجود در دهان شود. اگر شما نمی‌توانید فورا پس از غذا خوردن دندان‌های خود را مسواک بزنید یا از نخ دندان استفاده کنید سعی کنید پس از هر وعده غذایی به مدت ۲۰ دقیقه آدامس بجوید تا مواد غذایی باقی مانده روی بریس و بین دندان‌های شما خارج شوند و از دهان و دندان شما محافظت گردد، بنابراین می‌‌توانید از آدامس به عنوان بخشی از برنامه بهداشت روزانه دهان و دندان خود استفاده کنید. بهتر از قبل از جویدن آدامس با متخصص ارتودنسی مشورت کنید و از مناسب بودن آن برای دندان و وسایل ارتودنسی خود اطمینان حاصل کنید. به طور کلی جویدن آدامس بدون قند یک روش بسیار مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و حفظ سلامت آن است.

 در هنگام استفاده از بریس باید از خوردن چه نوشیدنی‌هایی خودداری کرد؟


نصب بریس روی دندان به عنوان سرگرمی تلقی نمی‌‌شود بلکه بیماران از آن برای صاف و مرتب کردن دندان‌های خود و حفظ سلامت آنها و داشتن لبخندی زیبا استفاده می‌کنند. اگر شما از بریس استفاده می‌کنید باید به نکات مربوط به حفظ سلامت آنها اهمیت بدهید زیرا رعایت کردن این نکات در حفظ بریس اهمیت بسیار زیادی دارد. دشوارترین قسمت در استفاده از بریس این است که باید از مصرف برخی از انواع غذاها و نوشیدنی‌ها خودداری کنید. اگر شما از بریس استفاده می‌‌کنید باید بدانید که مصرف برخی از نوشیدنی‌ها به علت ترکیبات آنها ممنوع است زیرا باعث آسیب رساندن به بریس می‌شوند. این نوشیدنی‌ها عبارتند از نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه و نوشیدنی‌های ورزشی. باید در مصرف قهوه و چای نیز احتیاط کنید و سعی کنید مصرف آن را به حداقل برسانید.

 چرا باید در هنگام استفاده از بریس از مصرف نوشابه خودداری کرد؟

نوشابه یک نوشیدنی ناسالم است و حتی افرادی که از بریس استفاده نمی‌کنند نیز باید از مصرف آن خودداری کنند. کف و دی اکسید کربن موجود در نوشابه بسیار اسیدی هستند و برای سلامت دهان و دندان و بدن خطرناک می‌باشند. اسید موجود در نوشابه باعث از بین رفتن مینای دندان و ایجاد پوسیدگی دندان خواهد شد. اگر شما از بریس دندانی استفاده می‌کنید و به ندرت نوشابه یا سایر انواع نوشیدنی‌ها را می‌خورید و پس از آن دهان و دندان خود را با آب می‌شوید مشکلی برای دندان و بریس شما به وجود نخواهد آمد.

 چرا باید در صورت استفاده از بریس از مصرف چای و قهوه خودداری کرد؟

چای و قهوه از جمله نوشیدنی‌های محسوب می‌‌شود که رنگ بسیار زیادی دارند و باعث رنگ گرفتن و تشکیل لکه روی براکت‌های بریس و دندان می‌‌شوند. لکه‌های ایجاد شده می‌توانند باعث از بین رفتن مواد معدنی دندان و در نتیجه پوسیدگی آن شوند. اگر روی دندان شما لکه تشکیل شده است با استفاده از محصولات سفید کننده به تمی‌ز کردن دندان‌های خود بپردازید. بهترین کار این است که در مصرف قهوه و چای زیاده روی نکنید تا دندان‌های شما رنگ نگیرند.

 چرا باید در هنگام استفاده از بریس از مصرف نوشیدنی‌های ورزشی خودداری کرد؟

نوشیدنی‌های ورزشی حاوی مقدار بسیار زیادی قند هستند که زیاده روی در مصرف آنها باعث ضعیف شدن ساختار دندان خواهد شد. آبمیوه موجود در این نوع نوشیدنی‌ها به طور طبیعی دارای خاصیت اسیدی است و مقدار بسیار زیادی ساکاروز در آن وجود دارد که شایع ترین عامل پوسیدگی دندان محسوب می‌شود. باید نوشیدنی‌های ورزشی با طعم لیمو را از رژیم غذایی خود حذف کنید زیرا تماس آنها به مدت طولانی با دندان باعث از بین رفتن می‌نای آن خواهد شد. اگر شما در مصرف این نوع نوشیدنی‌ها احتیاط می‌کنید و فقط گاهی اوقات از آنها استفاده می‌نماید پس از جدا کردن بریس از دندان با دندان‌های سالم و صاف مواجه خواهید شد. باید ماهی یک بار به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا از سلامت دندان‌ها و عدم بروز مشکل در خصوص حرکت آنها در طول درمان اطمینان حاصل کنید. در صورتی که هرگونه سوالی در خصوص تعیین مواد غذایی و نوشیدنی‌های مجاز و ممنوع در درمان ارتودنسی دارید می‌‌توانید به پزشک خود مراجعه کرده و پاسخ سوالات خود را بیابید.

 

نویسنده:دکتر مهرداد فتحیان
بورد تخصصی ارتودنسی از دانشگاه بوستون آمریکا
دکتر مهرداد فتحیان متخصص ارتودنسی و درمان ارتوپدیک فک و صورت هستند. ایشان در سال های 1994- ۱۹۹8 در وونکور مشغول به تحصیل در رشته دندانپزشکی بوده‌اند. سپس با کسب رتبه برد دندانپزشکی با نمره ۹۶ درصد و ثبت تحقیق در زمینه ارتودنسی با همکاری .Dr David Kennedy از میان کلیه داوطلبان این رشته، رتبه Match 9 در بین ۲۵۰۰۰ شرکت کننده جهت ورود به دانشگاه‌های آمریکا را کسب نمود. وی در دانشگاه بوستون آمریکا که به جهت سطح علمی یکی از بهترین دانشگاه های دنیا است، زیر نظر اساتیدی از جمله Dr. Bednar, Dr. Blau ,Dr. Drizen , Dr. Walker و Dr. Gianelly (مخترع روش Bidimensional ) موفق به کسب تخصص در زمینه ارتودنسی شد. دکتر فتحیان این دوره را نیز با رتبه اول و معدل ۹۷ درصد طی نمود و موفق به دریافت لوح و جایزه از این دانشگاه شد.
پس از این دوره جهت دریافت درجه Master یک سال دیگر به آموزش خود در این دانشگاه ادامه داد و تحقیقی دیگر با همکاری Dr. Gianelly به ثبت رساند. دکتر فتحیان در سال ۲۰۱۱ پس از ۱۹ سال کار و تحصیل به ایران بازگشت.
نویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Facebookنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Googleنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Instagramنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Linkedinنویسنده:دکتر مهرداد فتحیان on Youtube